坂本ショージ原著
１.文字と発音
| A a [a ア] | B b [b ボ] | C c [ts ツォ] | Ĉ ĉ [ʧ チョ] | D d [d ド] | E e [e エ] | F f [f フォ] |
| G g [g ゴ] | Ĝ ĝ [ʤ ヂョ] | H h [h ホ] | Ĥ ĥ [x ほ] | I i [i イ] | J j [j ヨ] | Ĵ ĵ [Ʒ ジョ] |
| K k [k コ] | L l [l ろ] | M m [m モ] | N n [n ノ] | O o [o オ] | P p [p ポ] | R r [r ロ] |
| S s [s ソ] | Ŝ ŝ [∫ ショ] | T t [t ト] | U u [u ウ] | Ŭ ŭ [w ウォ] | V v [v ヴォ] | Z z [ ゾ] |
| c [ ts ツ] | franca, procento, dancu |
| j [ j ィ] | japanio, jes, hajko(ヤ行の子音) |
| ŭ [ w ゥ] | aŭtomobilo, Eŭropo, adiaŭ(ワ行の子音) |
| ĉ [ ʧ チ] | ĉarma, ĉina, ĉokolado |
| ĝ [ ʤ ヂ] | ĝangalo, ĝirafo, oranĝo |
| ŝ [ ∫ シ] | marŝe, ŝi, ŝuoj |
| ĵ [ Ʒ ジ] | ĵazo, ĵudo, ĵeleo, |
| Ĥ [ x は] | Ĥano, eĤo, Ĥolera, |
練習: azia, banko, centro, ĉeno, disko, eduki, familia, gaso, ĝuste, havu, , floro, informis, juda, ĵurnalo, Korea, listo, muziko, necesa, opinias, pardonu, rozo, servis, ŝipo, teniso, uzos, ŭato, viskio, zebro ２.品詞語尾 品詞語尾は一定｡⇒区別しやすい｡ 一つの単語から品詞の異なる単語が作れる｡
| 語尾 | 品 詞 | 例 |
|---|---|---|
| -o | 名詞 | rapido 速さ |
| -a | 形容詞 | rapida 速い |
| -e | 副詞 | rapide 速く |
| -i | 動詞不定形 | rapidi 急ぐ(こと) |
| -as | 動詞現在形 | rapidas 急いでいる |
| -is | 動詞過去形 | rapidis 急いだ |
| -os | 動詞未来形 | rapidos 急ぐだろう |
| -us | 動詞仮定法 | rapidus 急ぐかもしれない |
| 人称 | 単 数 | 複 数 |
|---|---|---|
| 1人称 | mi わたし | ni われわれ |
| 2人称 | vi あなた | vi あなた方 |
| 3人称 | li 彼 ŝi 彼女 ĝi それ | 彼ら ili 彼女ら それら |
| 再 帰 | si (自身) | |
| 一般人称 | oni (人､人々) | |
○代名詞に語尾-aをつけて所有代形容詞を作る
例: mia nomo via letero ŝia onklo
４.複数､格
○複数は -o の後ろに語尾-jをつける｡
例:floro ⇒ floroj
○格は名格(主格)と対格(目的格)だけ｡
例:floro ⇒ floron floroj ⇒ florojn
代名詞も対格をとれる｡
lin ŝin nin ilin
○形容詞の語尾変化は名詞にそろえる｡
例:bela floro ⇒ belan floron
↓ ↓
belaj floroj ⇒ belajn florojn
５.冠詞
○不定冠詞(英語a,an)はなく､定冠詞la(英語the)だけ｡
６.造語法､接頭辞･接尾辞
○ 1.語尾変化によって｡
2.単語(語根)と単語の結合によって｡例:klaso クラス,ĉambro 部屋⇒klasĉambro 教室
3.接頭辞･接尾辞:一定の意味を持った接頭辞(9個)接尾辞(約30個)があって､一つ
の語根から多くの単語を作ることができる｡
○主な接頭辞| mal- | 反対の | granda 大きい ⇒ malgranda 小さい |
| ek- | 動作の始まり | lerni 学ぶ ⇒ eklerni 学び始める |
| ge- | 男女両性 | frato 兄弟 ⇒ gefrato 兄弟姉妹 |
| re- | 再び | vidi 見る ⇒ revidi 再会する |
| -aĵ- | もの | trinki 飲む ⇒ trinkaĵo 飲み物 |
| -eg- | 強大 | varma 暖かい ⇒ varmega 暑い,熱い |
| -et- | 弱小 | varma 暖かい ⇒ varmeta ぬるい,生暖かい |
| -ej- | 場所 | lerni 学ぶ ⇒ lernejo 学校 |
| -ig- | 他動詞化,〜にする | varma 暖かい ⇒ varmigi 暖める |
| -iĝ- | 自動詞化, 〜になる | turni 回す⇒ turniĝi 回る |
| -il- | 道具 | komputi 計算する ⇒ komputilo コンピュータ |
| -in- | 女性 | frato 兄弟 ⇒ fratino 姉妹 |
| -ul- | 性質の人 | bela 美しい ⇒ belulino 美人,美女 |
LEGAĴO 読み物 1
Estis serena aŭtuna tago. Mi promenis kun1 mia onklo kaj onklino. Ni vidis belan
ŝipon sur2 la riverego. Junulo3 kaj junulino sidas4 en5 malgranda boato. La gejunuloj
estas ĝentilaj kaj diligentaj studentoj. Ni iris6 al7 la parko. Bele floris rozoj,
lilioj kaj dalioj. Estas vespero8. En hotelo, hospitalo kaj sur stratoj lumas9
elektraj lampoj.
"Estas tempo iri al la domo10," diris11 mia onklo. "Dome ni trinkos varman
kafon aŝ12 teon, manŝos13 supon, omleton kaj panon kun butero. Kaj ĉu vi legos al
mi ĵurnalon?"
"Ne," respondis la onklino, "mi skribos14 leterojn."
"Bone15, mia onklo," mi diris, "mi legos al vi urnalon. Ni rapidu."
1.kun 〜とともに 2.sur 〜の上に 3.Juna 若い 4.sidi 座っている 5.en 〜の中に
6.iri 行く 7.al 〜へ 8.vespero 夕方 9.lumi 光る 10.domo 家 11.diri 言う
12.aŭ または 13.manĝi 食べる 14.skribi 書く 15.Bona 良い
７.数詞
1: unu 2: du 3: tri 4: kvar 5: kvin 6: ses 7: sep 8: ok 9: naŭ
10: dek 100: cent 1000:mil
○9999までの数は日本語と全く同じように作れる｡
例: 11: dek unu 23: dudek tri 845: okcent kvardek kvin
1999: mil naŭcent naŭdek naŭ
○数詞の後ろに -o をつけて名詞的数詞､ -a, -e をつけて序数詞が作れる｡
例: trio, dekduo, sepa, due
８.おもな前置詞､接続詞､(無語尾)副詞
○前置詞(約30個)
al 〜へ malgraŭ 〜にもかかわらず de 〜の,〜から
por 〜のために dum 〜の間 pri 〜について
en 〜の中に sen 〜なしで ĝis 〜まで
sub 〜のしたに kun 〜とともに sur 〜の上に○接続詞(約10個)
aŝ または ke ということ ĉar 〜だから
se もし〜ならば kaj そして sed しかし
○副詞(約30個)
eĉ 〜さえ nur 〜だけ,〜しか jam すでに
tre とても nun 今 tro あまりに〜すぎ
LEGAĴO 読み物 2(あいさつ)
| Bonan matenon! | (mateno 朝) | Saluton! | (saluto あいさつ) | |
| Bonan tagon! | (tago 日) | Ĝis revido! | (re-vido 再会) | |
| Bonan vesperon! | (vespero 夕べ) | Dankon! | (danko 感謝) | |
| Bonan nokton! | (nokto 夜) | Pardonon! | (pardono ゆるし) |
９.疑問,否定,比較 ○平叙文の頭に ĉu をつけて疑問文を作ることができる｡ 例: Ruĝaj rozoj floras bele. ⇒ ĉu ruĝaj rozoj floras bele? ○否定は ne で表す｡(なるべく否定しようとする語の直前に ne を置く) 例: Li estas granda homo. ⇒ Li ne estas granda homo. ○その他各々9種の疑問詞,否定詞がある｡(次項参照) ○比較級には pli,最上級には plej を形容詞や副詞の前に置く｡ 例: Masao estas pli diligenta studento ol Hanako. Masao lernas pli diligente ol Hanako. Masao estas la plej diligenta studento en la klaso. Masao lernas plej diligente en la klaso. １０.相関詞 ○相関連した5×9=45の単語を表記すると､
| 全 般 ĉi- | 不 定 i- | 疑問･関係 ki- | 否 定 neni- | 指 示 ti- | ||
|---|---|---|---|---|---|---|
| -a 区別 性質 | ĉia あらゆる | ia ある | kia どんな(種の)…か? | nenia どんな…もしない | tia そんな | |
| -al 理由 動機 | ĉial あらゆるわけで | ial あるわけで | kial なぜ…か? | nenial いかなるわけでも…ぬ | tial それゆえ | |
| -am 時 | ĉiam つねに | iam ある時 | kiam いつ…か? | neniam かつて(決して)…ない | tiam その時 | |
| -e 場所 | ĉie いたる所 | ie どこかに(で) | kie どこに(で)…か? | nenie どこにも…ない | tie そこに(で) | |
| -el 様子 方法 | ĉiel あらゆる方法で | iel どうにかして | kiel どんなに…か? | neniel どうしても…ぬ | tiel そんなに | |
| -es 所属 | ĉies あらゆる人の | ies だれかの | kies だれの…か? | nenies だれの…も…ない | ties その者の | |
| -o 事物 (一般) | ĉio すべて | ioなにか (あるもの) | kio なに…か? | nenio なにも…ない | tio
それ | |
| -om 数･量 | ĉiom すっかり, 全数量の | iom いくらか, すこし | kiom いかほど…か? | neniom すこしも…ない | tiom それだけ | |
| -u 人･物 (個性) | ĉiu おのおの, だれもみな | iu ある (人,物) | kiu だれ(どれ)が…か? | neniu だれ(どれ)も…ない | tiu その (人,物) |
LEGAĴO 読み物 3
A: Ĉu la demando estas malfacila?
B: Ne! Malfacila estas ne la demando, sed la respondo.
LEGAĴO 読み物 4
Amiko
Nedeljka Suboti
| Ĉu gravas, ke mi neniam vin vidis, kaj, eble, eĉ neniam mi vin vidos? |
Vi estas japano, norvego aŭ italo, mi dano, ruso aŭ portugalo? |
Ankaŭ tio tute, tute ne gravas, ĉar malgraŭ ĉio bonaj amikoj ni estas. |
１１.分詞 ○動詞の語根に以下の接尾辞をつけて分詞を作ることができる｡
| 能動形 | 受動形 | 参考(語尾) | |
| 進行 | -ant- (しつつある) | -at (される) | -as (現在) |
| 完了 | -int- (しおわった ) | -it (された ) | -is (過去) |
| 未然 | -ont- (しようとする) | -ot (されようとする) | -os (未来) |
例:
| lernanta studento | lernata lingvo | lernante la lingvon |
| lerninta studento | lernita lingvo | lernanto de la lingvo |
| lernonta studento | lernota lingvo |
| Ĝi estis savonta ŝin. | Ŝi estis savota de ĝi. |
| Ĝi estis savanta ŝin. | Ŝi estis savata de ĝi. |
| Ĝi estis savinta ŝin. | Ŝi estis savita de ĝi. |
１２.その他 1)対格のいろいろな使い方 ○数量の前置詞を省略して:en la tria de marto ⇒ la trian de marto ○移動の方向を表す:Ni estas en la domo. ⇒ Ni iris en la domon. 2)関係詞:疑問相関詞は関係代名詞(形容･副)詞として使われる｡ 3)外来語:一つの語源から多くの言語に採用されている単語は字のつづり方を エスペラント式にして取り入れることができる｡ 例: telefakso, aidoso, hajko ★戻る