今は昔の物語集目次

今昔物語集 第4巻第24話 エスぺラント対訳
『竜樹、俗時、作隠形薬語』


今は昔の物語 第4巻第24話
竜樹、俗時、作隠形薬語

  (りうじゆ、ぞくのとき、おんぎやうの
くすりをつくれること)
Antaŭ longa tempo n–ro 24 el vol. 4
En sekulareco Nagarĵuno
        faris nevidebligilon

          tradukis: SIMATANI Takesi

  今昔、西天竺に竜樹菩薩と申す聖人
在しけり。初め俗に在ける時には、
外道の典籍の法を習へり。其の時に、
俗三人有て、語ひ合せて隠形の薬を
造る。其の薬を造る様は、寄生を五寸に
切て陰干に百日干て、其れを以て造る薬
になむ有ける。其れを以て其の法を習ひ
て其の木を髻に持しつれば、隠蓑と
云らむ物の様に形を隠して、人見る事無
し。
   Antaŭ longa tempo en la Okcidenta Hindio vivis sanktulo nomata Bodisatvo Nagarĵuno. Kiam li estis en sekulareco, li lernis el herezaj libroj. Tiam li konspir–is kun aliaj kaj triope faris nevidebligilon.Tion oni faras el visko tranĉita en kvin–sunnajn pecojn kaj sekigita dum cent tagoj. Se kun difinita rito oni metas la pecon en lian hartufon, neniu vidas lin, kvazaŭ vi surmetus kaŝ–mantelon.

  而るに、此の三人の俗、心を合せて、
此の隠形の薬と頭に差て国王の宮に
入て、諸の后妃を犯す。后達、形は
不見ぬ者の寄り来て触ればえば恐ぢ
怖れて、国王に忍て申す。「近来形は
不見ぬ者の寄り来て触れはなむ有る」
と。国王此事を聞て、智り御ける人に
て思給ふ様、「これは隠形の薬を造
て、かく為るにこそ有めれ。此を可為き
様は、粉を王宮の内に隙無く蒔てむ。然
れば、身を隠す者也と云ふとも、足を形
付て行かむ方は騒く顕はれなむ」と被構
れて、粉を多く召して、宮の内に隙無く
蒔つ。粉と云ふは、はうに也。此の三人
の者、宮の内に有る時に、此の粉を蒔籠
めつれば、足の跡の顕るヽに随て、
大刀抜きたる者共を多く入れて、足跡の
付く所を押量りて切れば、二人は切伏ら
れぬ。今一人は竜樹菩薩に在ます。被切
れ侘びて、后の御裳の裾を曳き被ぎて臥
し給て、心の内に多の願を発し給ふ。
其の気にや有りけむ、二人切伏られぬれ
ば、国王、「然ればこそ、隠形の者也
けり。二人こそ有りけれ」と宣て、切
る事をば被止れぬ。其の後、人間を伺
て、此の竜樹菩薩は、相ひ構へて宮の内
をば逃げ遁れ給ひぬ。その後、「外法は
益無」とて、□□の所に御して出家し給
て、内法を習ひ伝へて、名をば竜樹菩薩
と申す。世挙て崇め奉る事無限しと
なむ語り伝へたるとや。
   En konspiro la triopo metis po unu nevidebliga peco en sian hartufon, poste enŝteliĝis en reĝan palacon kaj perfortis multajn edzinojn de la reĝo.  La edzinoj timis la nevideblajn atencantojn kaj konfidencis al la reĝo:  "Lastajn tagojn venas kaj tuŝas nin iuj nevideblaj." La reĝo estis saĝa kaj pensis:  "Certe ili faris por si nevidebligilon. Por kapti ilin mi surŝutu pulvoron en la palaco. Eĉ se ili estos nevideblaj, iliajn piedsignojn ni povos vidi!"   Kun tiu penso li venigis multe da pulvoro, kion li disŝutigis ĉie en la palaco.  Tiu pulvoro estis pudro. Kiam la triopo eniris en la palacon, sur disŝutita pulvoro aperis piedsignoj.  La reĝo envenigis multe da viroj kun elingigita glavo kaj ordonis ilin distranĉi laŭ la piedsignoj.   Du el la triopo jam estis galve batfaligitaj.   Postvivis nur la Bodisatvo Nagarĵuno. Por eviti glavbaton li kuŝis en jupo de unu el la edzinoj kaj multe preĝis.  Eble dank' al tio la reĝo deklaris, kiam la du estis batfaligitaj:  "Kiel mi supozis, ili misuzis nevidebligilon.    Ili estis du!" Kaj li ĉesigis distranĉadi.  Kiam la viroj foriris, la Bodisatvo Nagarĵuno ruze fuĝis el la palaco. Post tio li vidis herezon senutila, kaj fariĝis bonzo ĉe XXX kaj lernis budhismon.   Oni nomis lin Bodisatvo Nagarĵuno.   Ĉiu en la mondo senlime adoris lin.  Jen tiel oni rakontis al ni.



*竜樹、俗の時、隠形の薬を作れる語
*竜樹(約150-250): ナーガールジュナ。
  南インドの僧。「西天竺」とあるのは
  誤り。
*隠形の薬と: 薬を、とあるべきところ。
*Nagarĵuno(ĉ150-ĉ250):  bonzo en la
  Suda Hindio.   Estas eraro, ke li
  vivis en la Okcidenta Hindio.

△▽▲▼▲▽△
今は昔の物語集目次