今は昔の物語集目次

今昔物語集 第10巻第35話 エスぺラント対訳
『国王、百丈の石の率堵婆を造りて工を殺さむとせる語』


今は昔の物語 第10巻第35話
国王、百丈の石の率堵婆を造りて
  工を殺さむとせる語

(こくわう、ひやくぢやうの
  いはのそとばをつくりて
  たくみをころさむとせること)
Antaŭ longa tempo n–ro 35 el vol. 10
Reĝo konstruigis ŝtonan stupaon
  cent ĵoojn altan kaj provis
  mortigi la masoniston

         tradukis: SIMATANI Takesi

  今は昔、震旦の□□代に、百丈の石(いわ)の率堵婆(そとば)を造る工(たくみ)有りけり。
   Antaŭ longa tempo dum la regado de
la dinastio □□ en Ĉinio vivis masonisto,
kiu scipovis konstrui ŝtonan stupaon cent
ĵoojn alta.


  其の時の国王、其の工を以て、百丈の石の率堵婆を造り給ひける間に、既に造り畢(おわ)りて、国王の思ひ給ひける様、「我れ、此の石の率堵婆を思ひの如(ごと)く造り畢りぬ。極(きわ)めて喜ぶ所也。而(しか)るに、此の工、他の国にも行きて、此の率堵婆をや起てむと為らむ。然れば、此の工を速(すみやか)に殺してむ」と思ひ得給ひて、此の工の未だ率堵婆の上に有る時に下(お)ろさずして、麻柱(あなない)を一度にハラハラと壊(こぼ)しめつ。工、下るべき様も無くて、「奇異也」と思ひて、「率堵婆の上に徒(いたずら)に居てせむ方無し。我が妻子(めこ)共、然りとも、此の事を聞きつらむ。聞きてば必ず来りて見つらむ。故無くして我れ死なむずらむとは思はじ物を」と思ふと云へども、音(こえ)を通(かよ)はす程ならばこそ呼ばヽめ、目も及ばず、音も通はぬ程なれば、力も及ばで居たり。

   Tiama reĝo ordonis al la masonisto
konstrui ŝtonan stupaon cent ĵoojn altan.
Kiam la stupao estis elfarita,  ekpensis
la reĝo,  "Nun mi havigis al mi ĉi tiun
ŝtonan stupaon konforman al mia deziro.
Kvankam tre kontenta, mi timas, ke la
masonisto povas iri al alia lando kaj tie
konstrui saman stupaon.   Tial li mortu
plej baldaŭ." Dum la masonisto ankoraŭ
restis sur la stupao,  li ordonis disfaligi
la skafaldon  stangoj  post  stangoj  en
palpebruma   daŭro  kaj  la  masonisto
perdis la vojon al la tero.     Kvankam
konsternita, li tamen pensis,    "Mi ne
povas resti supre. Mia familio iel aŭdos
la aferon kaj certe venos ĉi tien por vidi.
Ili ne pensos sen pruvo,   ke  mi  jam
pereis."  Li krius, se lia voĉo atingus la
teron.    Sed li estis senpova,   ĉar  la
stupao estis tiel alta,  ke oni povis nek
vidi nek aŭdi lin.

  而(しか)る間、此の工(たくみ)の妻子(めこ)共、此の事を聞て、率堵婆の本に行きて、めぐり行きて見れども、更にすべき方無し。妻(め)の思はく、「然りとも、我が夫はすべき方無くては死なじ者を。構へ思ふ事有らむ者を」と憑(たの)み思ひてめぐり行きて見るに、工、上に有りて、着たる衣を皆解きて、亦、斫(さ)きて糸に成しつ。其の糸を結び継ぎつヽやはら下(お)ろし降(くだ)すが、極めて細くて風に吹かれて漂ひ下(くだ)るを、妻、下(した)にて此れを見て、「此れこそ我が夫の験(しる)しに下ろしたる物なめり」と思ひて、やはら動かせば、上に夫、此れを見て心得て、亦動かす。妻、此れを見て、「然ればこそ」と思ひて、家に走り行きて、続(う)み置きたる□□取り持て来たりて、前(さき)の糸に結(ゆ)ひ付けつ。上に動かすに随ひて下にも動かすを、漸く上げ取りつれば、この度は切りたる糸を結ひ付けつ。其れを絡(く)り取れば、亦、糸の程なる細き縄を結ひ付けつ。亦、其れを絡り取りつれば、亦、太き縄を結ひ付けつ。亦、其れを絡り取つれば、其の度は三絡(よ)り四絡りの縄を上げつ。亦、其れを絡り上げ取りつ。其の時に、其の縄に付きて、構へて伝ひ下りぬれば、逃げて去りにけり。

   Dume liaj edzino kaj infanoj aŭdis la
aferon kaj iris al la piedo de  la stupao.
Ili rondiris la stupaon, sed trovis nenion
por elsavi lin.  La edzino tamen kredis,
"Mia edzo neniam rezignos, sed trovos
ian rimedon por elsavi sin."   Dum ŝi
ĉirkaŭiris la piedon de la stupao, supre
la edzo demetis kaj ŝiris ĉiujn vestojn
por fari fadenojn.  Kunligante ilin unu li
malsuprenigis ĝin malrapide. Tre maldika
la fadeno blovata en vento iris iom post
iom malsupren. La edzino trovis ĝin kaj
pensis, "Jen la signalo de mia edzo!" Ŝi
skuis ĝin malrapide.  Supre la edzo tion
rimarkis kaj ankaŭ li skuis la  fadenon. 
Kiam ŝi konstatis tion, ŝi kuris  al  sia
domo.  Ŝi prenis ŝpinaĵojn, kiun ŝi faris,
kaj revenis.     Ŝi ligis fadeneton al la
pendanta.  Kiam supre la edzo skuis la
fadenon, ankaŭ ŝi skuis ĝin.    Kiam li
ellevis la fadeneton, al ĝia fino ŝi ligis
pli dikan fadenon. Ankaŭ ĝi estis ellevita
kaj ŝi ligis al ĝi  ŝnuron  maldikan  kiel
fadeno. Kiam la edzo ellevis ĝin, ŝi ligis
al ĝi dikan ŝnuron.    Fine al ĝi ŝi ligis
kelkope kuntorditan ŝnuron.   Kiam fine
ĝi estis ellevita, tre atenteme li grimpis
malsupren laŭ la ŝnuro kaj forkuris.


  彼(か)の率堵婆造り給ひけむ国王、功徳得給ひけむや。世挙(こぞ)りて、此の事を謗(そし)りけむとなむ語り伝へたるとや。

   Ĉu la reĝo gajnis favoron de la
Budho konstruinte la stupaon?  Ĉiu en
la mondo riproĉis lin pro tio.  Jen tiel
oni rakontis al ni.



*国王、造百丈石率堵婆擬殺工語
*震旦(しんだん)の□□代に: 王朝名欠字。
*続(う)み置(おき)たる□□: 底本破損。糸巻き?

*stupao: budhisma turo por enteni
  sanktaĵon.
*ĵoo: mezurunuo de longo, ĉirkaŭ 3
  metroj en Japanio, malpli ol 2 metroj
  en Ĉinio.
△▽▲▼▲▽△
今は昔の物語集目次