今は昔の物語集目次

今昔物語集 第28巻 第28話 エスペラント対訳
『尼共、入山食茸舞語』


今は昔の物語 第28巻第28話

尼共、入山食茸舞語

 (あまども、やまにいり、
        たけをくひてまふこと)
Antaŭ longa tempo n–ro 28 el vol. 28

Bonzinoj manĝis fungojn
        kaj dancis sur monto


          tradukis: SIMATANI Takesi

  今昔(いまはむかし)、京に有ける木伐人共数(きこりびとどもあまた)北山(きたやま)
に行たりけるに、道を踏違(ふみたがへ)て、何方(いづかた)
可行(ゆくべ)しとも不思(おぼ)ゑざりければ、四五人(ばかり)
山の中に居て(なげき)ける(ほど)に、山奥の方より
人の数来(あまたき)ければ、(あやし)く、「何者の(きた)るに
か有らむ」と思ける程に、尼君共(あまぎみども)の四五
(ばかり)(いみじ)く舞ひ(かなで)出来(いでき)たりければ、
木伐人共此れを見て、()(おそ)れて、「此
の尼共の、()く舞ひ(かなで)て来るは、定め
てよも人には(あら)じ。天狗にや有らむ、亦
鬼神にや有らむ」など思て見居たるに、
此の舞ふ尼共、此の木伐人共を見付(みつけ)て、
(より)(より)来れば、木伐人共、(いみじ)(おそろ)
とは思ひ(ながら)、尼共の寄来たるに、「()
(いか)なる尼君達の、()くは舞ひ(かなで)て深き山
の奥よりは出給(いでたまひ)たるぞ」と(とひ)ければ、
尼共の云く、「おのれら()()く舞ひ(かなで)(きたる)
をば、其達(そこたち)定めて(おそろ)(おもふ)らむ。但し、
我等は(そこそこ)に有る尼共也。花を(つみ)て仏に
(たてまつ)らむと思て、(とも)なひて入たりつるが、
道を踏み(たが)へて、可出(いづべ)き様も不思(おぼえ)で有つ
る程に、(たけ)の有つるを見付て、物の欲き
まヽに、『此れを取て(くひ)たらむ、(ゑひ)やせ
むずらむ』とは思ひ(なが)ら、『(うゑ)て死なむ
よりは、去来(いざ)、此れ取て(くは)む』と思て、
其れを取て焼て(くひ)つるに、(いみじ)(うま)かり
つれば、『(かしこ)き事也』と思て(くひ)つるよ
り、(ただ)()不心(こころなら)被舞(まはる)る也。心にも
『糸怪しき事かな』とは思へども、糸怪
くなむ」と(いふ)に、木伐人共、此れを聞
て、奇異(あさまし)く思ふ事無限(かぎりな)し。
   Antaŭ longa tempo multaj arbo–hakistoj de Kioto eniris en la monton Kitayama.  Ili perdis la vojon kaj ne sciis, kien ili iru. Kiam tiuj kvar aŭ kvin hakistoj sidis kaj lamentis, desupre de la monto alvenis multaj. Ili miris, "Kiuj venis?" Antaŭ ilin mirantajn aperis kvar aŭ kvin bonzinoj absorbitaj en dancado. La hakistoj timis, ke tiuj bonzinoj ne estas homoj, sed tenguoj aŭ demonoj.  Dum ili observis, ankaŭ la dancantaj bonzinoj trovis ilin kaj alvenis kaj alvenis al ili. Kvankam kun timo la hakistoj kuraĝis alparoli al la bonzinoj antaŭ ili:  "Kial vi, estimataj bonzinoj, tiel dancadas kaj elvenis el alta monto?" La bonzinoj respondis. "Vi certe timas, ke ni tiel dancadas. Ni fakte estas bonzinoj de tiu kaj tiu certa templo. Por floroj antaŭ budho ni kune eniris en la monton.  Ni tamen perdis la vojon kaj ne sciis kien iri. En malsato ni trovis fungojn. Kvankam ni timis, ke la fungoj estas venenaj, ni decidis, ke ni kolektu kaj manĝu ilin, ĉar alie ni mortos pro malsato.  Ni prenis, rostis kaj manĝis la fungojn. Trovinte ĝin tre bongustaj, ĝoje ni manĝis ĝissate.  Post manĝo ni ek–dancis kontraŭvole. Kvankam ni konscias tion stranga, ni ne povas ne danci." La hakistoj aŭdis tion kaj multe miris.

  ()て、木伐人共も、(いみじ)く物の(ほし)かり
ければ、尼共の(くひ)残して取て多く持ける
其の茸を、「死なむよりは、去来(いざ)、此の
(こひ)(くは)む」と思て、乞て食ける後より
亦、木伐人共も、不心(こころなら)被舞(まはれ)けり。(しか)
れば、尼共も木伐人共も、(たがひ)(まひ)つヽ
なむ(わらひ)ける。()て、(しばら)く有ければ、(ゑひ)
(さめ)たるが如くして、道も不思(おぼえ)各返(おのおのかへり)
にけり。其れより後、此の茸をば舞茸(まひたけ)
云ふ也けり。
   Ankaŭ la hakistoj estis tute malsataj kaj ĉe la bonzinoj restis multe da fungoj ne manĝitaj.  "Por ne morti ni elpetu kaj manĝu la fungojn!" Tiel pensante la hakistoj ricevis kaj manĝis la fungojn. Post manĝo ankaŭ la hakistoj ekdancis kontraŭ–vole.  La bonzinoj kaj hakistoj kune dancis kaj ridis sen kialo. Baldaŭ ili estis ree sobraj kaj reiris al siaj hejmoj, kvankam ili ne sciis la vojon. De tiam oni nomis la fungon maitake (dancofungo).

  此れを思ふに、(きはめ)て怪き事也。近来(このごろ)
其の舞茸有れども、此れを食ふ人、必ず
不舞(まは)ず。此れ極て不審(いぶかし)き事也となむ(かた)
伝へたると也。
   Tiu rakonto estas tute dubinda.  Ankaŭ nun ni vidas maitake,    kiun manĝinte ne ĉiu tamen dancas.   Tute nekomprenebla estas la afero. Jen tiel oni rakontis al ni.


*【二の字点;ゆすり点】JIS第3_1面2区22点
*擿【手偏に2点の適】@ff; (てき、
  あばく) JIS第4_2面13区57点;
*舞茸: サルノコシカケ科の食用キノコ。
  その名は、形が踊る姿ににているから
  とも、発見した人が、嬉しさのあまり
  舞い踊るから、ともいう。
*Kitayama : la montoj, kiuj staras norde
   de Kioto, tiama metropolo de Japanio.
*tenguo: japana longnaza demono, kiu
   vivas en montaro kaj povas flugi.
*maitake : japana nomo de grifolo
  (Grifola Frondosa), bongusta fungo el
  la familio de poliporacoj. Oni diras, ke
  la nomo devenas de tio, ke la formo
  similas al dancantaj homoj, aŭ de tio,
  ke trovinto dancis pro ĝojo.

△▽▲▼▲▽△
今は昔の物語集目次