|
今は昔の物語 第10巻第13話 荘子、畜類の所行を見て 走り逃げたる語 (さうじ、ちくるいのしよぎやうを みてはしりにげたること)
Antaŭ longa tempo n–ro 13 el vol. 10 | Ĝuangzio forkuris, kiam li vidis konduton de bestoj. tradukis: SIMATANI Takesi |
|
今昔、震旦に荘子と云ふ人有けり。 心賢くして悟り広し。 |
Antaŭ longa tempo en Ĉinio vivis viro nomata Ĝuangzio. Li estis tre saĝa kaj sciis multajn aferojn. |
|
此の人、道を行く間、沢の中に一の 鷺有て、者を伺て立てり。荘子、此 れを見て窃に鷺を打むと思て、杖を 取て近く寄るに、鷺不逃ず。荘子、此 れを怪むで、弥よ近く寄て見れば、 鷺、一の蝦を食むとして立てる也けり。 然れば、人の打むと為るを不知ざる也 と知ぬ。亦、其の鷺の食むと為る蝦を 見れば、不逃ずして有り。此れ亦、一 の小虫を食むとして、鷺の伺ふを 不知ず。 |
Foje survoje Ĝuangzio trovis ardeon en marĉo. Ĝi gvatis ion. Kun bastono li alŝteliĝis por bati la birdon, kiu tamen ne forflugis. Vidante tion strange li pliproksimiĝis kaj trovis, ke la ardeo gvatas salikokon por manĝi. Pro tio la ardeo ne rimarkis la homon, kiu volas bati ĝin. Cetere ne volis fornaĝi la salikoko mem manĝota de la ardeo. Manĝonte etan insekton, ankaŭ ĝi mal– rimarkis la ardeon gvatanta. |
|
其の時に、荘子、杖を棄てヽ逃て、 心の内に思はく、「鷺・蝦、皆、我れ を害せむと為る事を不知ずして、各 他を害せむ事をのみ思ふ。我れ亦、鷺 を打むと為るに、我れに増さる者有て、 我れを害せむと為る事を不知じ。然れ ば不如じ、我れ逃なむ」と思て、走り 去ぬ。此れ、賢き事也。人如此き可思 し。 |
Tiam Ĝuangzio forĵetis la bastonon kaj forkuris. Li pensis en sia koro. "Nek la ardeo nek la salikoko rimarikis tiun, kiu volas mortigi ilin, ĉar ili ambaŭ atentis tiun, kiun ili volas mortigi. Ankaŭ mi absorbiĝis por bati ardeon kaj ne timis, ke mortigos min iu pli forta. Tial nenio estas pli bona ol forkuri." Tial li forkuris. Rilate al tio li estis prava. Ankaŭ vi tiel pensu kiel li. |
|
亦、荘子、妻と共に水の上を見るに、 水の上に大きなる一の魚浮て遊ぶ。 妻、此れを見て云く、「此の魚、定め て心に喜ぶ事可有し。極て遊ぶ」と。 荘子、此れを聞て云く、「汝は何で 魚の心をば知れるぞ」と。妻答て云 く、「汝は何で我が魚の心を知り不知 ずをば知れるぞ」と。其の時に、荘子 の云く、「魚に非ざれば、魚の心を不 知ず。我れに非ざれば、我が心を不知 ず」と。此れ、賢き事也。実に親しと 云へども、人、他の心を知る事無し。 |
Foje Ĝuangzio rigardis akvosurfacon kun sia edzino. Tien alnaĝis granda fiŝo. Tiam la edzino diris al li. "Tiu ĉi fiŝo certe estas feliĉa, ĉar ĝi petolas gajege." Al tio Ĝuangzio demandis. "Kial vi scias koron de la fiŝo?" La edzino respondis. "Kial vi scias, ĉu mi scias aŭ ne scias la koron de la fiŝo?" Tiam Ĝuangzio diris. "Tiu, kiu ne estas fiŝo, ne scias la koron de la fiŝo. Tiu, kiu ne estas mi, ne scias mian koron." Rilate al tio li estis prava. Eĉ inter intimaj homoj oni ne povas scii la koron de la alia. |
|
然れば、荘子は、妻も心賢く悟り深 かりけりとなむ語り伝へたるとや。 |
Tial oni taksis saĝa ankaŭ la edzinon de Ĝuangzio. Jen tiel oni rakontis al ni. |
|
*今昔物語10巻13話荘子見畜類所行 走逃語 *荘子(前369-前286): 中国の哲学者。 道家・老荘思想の祖。 *鷺: 『荘子』によれば、「異鵲」、 翼長七尺。大きさから、カササギ (pigo)ではなく、アオサギ(ardeo) の類と解釈した。 |
*Ĝuangzio(荘周 Zhuāngzǐ, 369 a.K.- 286 a.K.): Ĉina filozofo. Unu el la fondintoj de taoismo. |