今は昔の物語集目次

今昔物語集 エスペラント対訳
『清水二千度詣男、打入双六語』


今は昔の物語 第16巻第37話
清水二千度詣男、
           打入双六語
(きよみずににせんどまうでしたる
  をとこ、すぐろくにうちいれたること)

Antaŭ longa tempo n–ro 37 el vol. 16
Pro veto oni transdonis
  gracon de dumil vizitoj
    al la templo Kiyomizu

         tradukis: SIMATANI Takesi

  今は昔、京に、有る所に仕はるる青侍(あおさぶらい)有りけり。する事の無かりけるにや、人の詣でけるを見て、清水(きよみず)へ千度詣で二度なむ参りたりける    Antaŭ longa tempo en Kioto vivis juna samurajo dungita de iu mastro.  Eble nur pro enuo kaj imitante kredantojn eĉ dufoje li plenumis milfojajn vizitojn al la templo Kiyomizu.

  其の後、幾く程を経ずして、主の許(もと)にして同し様也ける侍と双六(すごろく)を打ち合ひけり。二千度詣での侍多く負けて、渡すべき物の無かりけるを、□□強(あながち)に責めければ、思ひ侘びて云く、「我れ露(つゆ)持たる物無し。只今貯へたる物とては、清水の二千度詣でたる事なむ有るを、其れを渡さむ」と云へば、傍(かたわら)に見証(けんしょう)する者ども、此れを聞きて、「此れは、打ち量る也けり。嗚呼(おこ)の事也」とわらひけるを、此の勝ちたる□の□□、「此れいと吉き事。□□二千度詣でを渡さば、速に□□□」、此の□□、「□□□」云へば、勝ち侍の云く、「否(いな)や、かくては不□□□二□□潔□□□□御前にして事の由(よし)を申して、たしかにおのれ渡す由の渡し文(ぶみ)を□□て、金(かね)打ちて渡せば、請け取りぬ 」と云へば、負け侍、「いと吉き事也」と契(ちぎ)りて、その日より精進(しょうじん)を始めて、三日と云ふ日、勝ち侍、負け侍を、「然(さ)は、いざ参りてむ」と云へば、負け侍、「嗚呼の白物(しれもの)に合ひたり」と思ひて、共に参りぬ。勝ち侍の云ふに随ひて、渡す由の文を書きて、観音の御前にして、師の僧を呼びて、金打ちて事の由を申させて、「某(それがし)が二千度参りたる事、たしかに某に双六に打ち入れつ」書きて与へたりければ、勝ち侍請け取りて臥し礼(おが)むで、その後、幾程(いくほど)を経(へ)ずして、この打ち入れたる侍、思ひ懸けぬ事に係りて捕へられて、獄(ひとや)に禁ぜられにけり。打ち取りたる侍は、忽(たちまち)に便(たよ)り有る妻(め)を儲けて、思ひ懸けぬ人の徳を蒙(こうぶ)りて、富貴に成りて官(つかさ)に任じて、楽くてぞ有りける。
   Baldaŭ poste li vetludis triktrake kun alia samurajo servanta por la sama mastro.  Multe malgajnis la ludon la samurajo de dumil vizitoj.  Nenion li havis por kvitigi la ŝuldon.   Al sen–indulga pagopostulado de la venkinto la samurajo proponis sen alia ideo: "Mi havas nenion krom dumil vizitoj al Kiyomizu.  Mi transdonos la gracon al vi." Observantoj mokis:"Tio estas fraŭdo tute sensenca!" Sed la venkinto akceptis la proponon. "Tre bone.  Donu al mi la dumil vizitojn, kaj neniiĝos via ŝuldo." La vizitinto deklaris "Nun mi donas la gracon al vi." Sed al tio la venkinto ne konsentis. "Ne, simplaj vortoj ne sufiĉas. Post tritaga abstinado ni devas ĵurdeklari antaŭ Avalokiteŝvaro.  Transdonu al mi konfirmilon, ke vi certe cedas al mi la gracon kaj tintigu sonorilon.   Tiam mi certe ricevos la gracon."  La samurajo konsentis.  "Tre bone, estu tiel."    Ili do komencis abstini.  Post tri tagoj la venkinta samurajo instigis la venkiton.   
"Ni iru antaŭ budhon."  La venkito akompanis lin pensante: "Li estas stulta idioto."  Sekvante instrukciojn de la venkinto la samurajo skribis konfirmilon. Antaŭ Avalokiteŝvaron ili venigis gvidan
bonzon kaj priĵuris antaŭ li. La samurajo transdonis konfirmilon, ke li certe cedis gracon de dumil vizitoj pro veto de triktrako.   La venkinta samurajo ricevis ĝin kaj profunde riverencis. Baldaŭ poste la cedinta samurajo estis arestita kaj malliberigita pro kompromitiĝo. Dume la ricevinto tuj edziĝis al riĉulino kaj ekĝuis favoron de neatendita persono.  Li prosperis, ĉar li fariĝis tre riĉa kaj akiris ŝtatan postenon.

  三宝は目には見へ給はぬことなれども、誠の心を至(いた)して請け取りたりければ、観音の哀れと思(おぼ)し食(め)しけるなめりとぞ。
   Kvankam oni ne povas vidi la Tri Trezorojn, Avalokiteŝvaro certe simpatiis al tiu, kiu sincere kaj fide ricevis gracon.

  聞く人、此の請け取りたる侍を讃めて、渡したる侍をばにくみ謗(そし)りけるとなむ語り伝へたるとや。
   Aŭdinte pri la afero oni laŭdis la ricevinton kaj riproĉis la cedinton de la graco.  Jen tiel oni rakontis al ni.

*□: 欠字。
*千度詣: 社寺に千回参詣すると願いが
  かなうと信じられていた。
*金打: 約束を守る証拠に、刀の刃や鉦
  を打ち合せること。
*観音: 観世音菩薩
*三宝: 仏法僧。ここでは仏(と菩薩)
*milfojaj vizitoj: Oni kredis, ke deziro
  realiĝas pro milfojaj vizitoj al templo.
*fraptintigi: Oni tintigis frapinte glavojn
  aŭ sonorilon por ĵurpromesi.
*Avalokiteŝvaro: la bodisatvo multe amata.
*la Tri Trezoroj: la budho, la vero
  kaj la kredantaro.  Ĉi tie tamen
  temas pri budho aŭ bodisatvo.

△▽▲▼▲▽△
今は昔の物語集目次