今は昔の物語集目次

今昔物語集 エスペラント対訳
『仁寿殿台代御灯油取物来語』


今は昔の物語 第27巻第10話
仁寿殿台代御灯油取物来語
(じんじうでんのたいしろの
  おほむとなぶらとるものくること)
Antaŭ longa tempo n–ro 10 el vol. 27
Al Zinzyuden venis monstro
  por ŝteli lamp–oleon

         tradukis: SIMATANI Takesi

  今は昔、延喜の御代に、仁寿殿の台代(たいしろ)の御灯油(おほむとなぶら)を夜中ばかり物(もの)来て取りて南殿(なでん)ざまに去る事、毎夜(よごと)に有るころ有りけり。

   Antaŭ longa tempo en la jaroj de Engi ĉiunokte iu monstro venis ŝteli oleon de lumo en kromdomo de Zinzyuden.  Post ŝtelo ĉiufoje ĝi foriris suden, ale al la domo Naden.

  天皇、此れを目ざましき事に思(おぼ)しめして、「いかでこれを見顕(みあらわ)さむ」と仰せられけるに、その時に、□□□弁(べん)源(みなもと)の公忠(きんただ)と云ひける人、殿上人(てんじょうびと)にて有りけるが、奏して云く、「此の御灯油取る物をば捕ふる事は、え仕(つかまつ)らじ。少しの事は仕り顕してむ」と。

   La afero ofendis la mikadon kaj li volis iel ajn senvualigi la monstron.  Asistoministro Minamoto no Kintada, unu el liaj korteganoj, anoncis sin: "Kvankam mi ne povos kapti la oleo– ŝtelanton, iel mi senvualigos ĝin."

  天皇、此れを聞(きこ)しめして喜ばせ給ひて、「必ず見顕せ」と仰せられければ、夜に入りて、三月の霖雨(ながめ)のころ、明(あか)き所そらなほし暗し、いはむや南殿の迫(はさま)はいみじく暗きに、公忠の弁、中橋よりひそかに抜足に登りて、南殿の北の脇に開けたる脇戸のもとに副ひ立ちて、音もせずして伺ひけるに、丑の時に成りやしぬらむと思ふ程に、物の足音して来(きた)る。
   La mikado ĝojis kaj ordonis, ke li nepre senvualigu ĝin. Nokte dum longa pluvado de marto eĉ kutime hela loko estis senluma. Des pli malhela estis inter Zinzyuden kaj Naden.  Kintada ŝtele venis tra suda koridoro al mal–fermita norda enirejo de Naden . Tie li staris kaj gvatis tute silenta. Eble ĉirkau la dua nokte aŭdiĝis io alvenanta.

  「此れなめり」と思ふに、御灯油を取る重き物の足音にては有れども、体(てい)は見えず。ただ御灯油の限り、南殿の戸ざまに浮きて登りけるを、弁走り懸りて、南殿の戸のもとにして足を持上(もたげ)て強く蹴(け)ければ、足に物痛く当る。御灯油は打ち泛(こぼ)しつ。物は南ざまに走り去りぬ。

   Jen la monstro, pensis Kintada. Peza paŝo de io ŝtelinta oleon.  Nenion li tamen vidis krom lumo ŝvebanta al la enirejo de Naden. Kintada alkuris kaj ĉe la enirejo bategis per alte levita piedo, kiu peze frapiĝis al io. Elverŝiĝis la oleo kaj la monstro forkuris suden.

  弁は返りて、殿上にて火を灯(とも)して、足を見れば、大指(おおゆび)の爪欠けて血付きたり。夜あけて、蹴(け)つる所を行きて見ければ、蘇枋色なる血多く泛れて、南殿の塗籠(ぬりごめ)の方ざまに、その血流れたり。塗籠を開けて見ければ、血のみ多く泛れて、他の物は無かりけり。しかれば、天皇いみじく公忠の弁を感ぜさせ給ひけり。
   la Asistoministro reiris kaj lumigis en nobela restadejo.  Lia piedo sangis kaj la dikfingro perdis ungon. Tagiĝis kaj li venis al la loko de piedbato. Verŝita estis multe da sango nigre ruĝa.  En la direkto al staplo de Naden restis sango. Oni malfermis ĝin, sed trovis nenion krom multe da sango.  Tiam la mikado multe admiris Kintada.

  此の弁は、兵(つわもの)の家なむどには非(あら)ねども、心賢く思量(おもばかり)有りて、物恐(ものお)じせぬ人にてなむ有りける。しかれば、かかる物をも恐じずして、伺ひて蹴るぞかし。異人(ことひと)は、いみじき仰せ有りと云ふとも、さばかり暗きに、その南殿の迫(はさま)にただ独り立たりなむや。

   Kvankam ne deveninta de militista familio, Kintada estis saĝa, prudenta kaj sentima.  Eble tial eĉ monstron li mal–timis kaj piedbatis trafinte ŝancon. Ĉu iu alia povus stari sola en tia senlumeco inter Zinzyuden kaj Naden, eĉ se tion ordonus la plej eminenta moŝto?
    その後、此の御灯油取る事絶えて無かりけりとなむ語り伝へたるとや。
   Poste neniu venis ŝteli oleon. Jen tiel oni rakontis al ni.

*今昔物語27巻10話仁寿殿の台代の御灯
  油取る物来る語
*延喜の御代: 901年〜923年。平安時代、
  称揚される醍醐天皇治世の中頃。
*仁寿殿: 紫宸殿の北に隣接した建物。
  天皇の常座所。ただし平安時代末期
  には使われていなかった。
*南殿: 内裏の主殿である紫宸殿の別名。
*見顕す: 正体を見破ることにより魔物
  は無害になると考えられていた。
*□弁源の公忠(889-948): 三十六歌仙
  の一人。平安時代の公家・歌人。
*南殿の迫: 南殿と清涼殿の間
*殿上: 殿上の間の略。昇殿を許された
  殿上人の詰め所。
*la jaroj de Engi : la jaroj de 901 ĝis
  923, en la epoko Heian, meze de la
  regado de la renoma Mikado Daigo.
*Zinzyuden: Domo en la kortego kaj
  iama sidejo de mikado.  En la lastaj
  jaroj de la epoko Heian ĝi tamen
  estis jam senhoma.
*Naden: alia nomo de Sisinden, la
  ĉefdomo de la kortego.
*senvualigi: Oni kredis, ke demono
  perdas povon pro malkaŝiĝo.
*Asistoministro Minamoto no Kintada
  (889-948): unu el tridek tri poetoj,
  kortegano en la epoko Heian.
△▽▲▼▲▽△
今は昔の物語集目次