今は昔の物語集目次

今昔物語集 エスペラント対訳
『仁寿殿台代御灯油取物来語』


今は昔の物語 第27巻第10話
仁寿殿台代御灯油取物来語
(じんじうでんのたいしろの
  おほむとなぶらとるものくること)
Antaŭ longa tempo n–ro 10 el vol. 27
Al Zinzyuden venis monstro
  por ŝteli lamp–oleon

         tradukis: SIMATANI Takesi

  今昔(いまはむかし)延喜(えんぎ)御代(みよ)に、仁寿殿(じんじうでん)(たい)
(しろ)御灯油(おほむとなぶら)夜中許(よなかばかり)物来て(とり)南殿様(なでんざま)
に去る事、毎夜(よごと)に有る此有(ころあり)けり。
   Antaŭ longa tempo en la jaroj de Engi ĉiunokte iu monstro venis ŝteli oleon de lumo en kromdomo de Zinzyuden.  Post ŝtelo ĉiufoje ĝi foriris suden, ale al la domo Naden.

  天皇、此れを目ざましき事に思食(おぼしめ)
て、「(いか)で此れを見顕(みあらは)さむ」と被仰(おほせられ)
るに、其の時に、□□□弁源(べんみなもと)公忠(きんただ)
と云ける人、殿上人(てんじょうびと)にて(あり)けるが、(そう)
して(いは)く、「此の御灯油(おほむとなぶら)取る物をば(とら)
ふる事は否不仕(えつかまつ)らじ。(すこし)の事は(つかまつ)
(あらは)してむ」と。
   La afero ofendis la mikadon kaj li volis iel ajn senvualigi la monstron.  Asistoministro Minamoto no Kintada, unu el liaj korteganoj, anoncis sin: "Kvankam mi ne povos kapti la oleo– ŝtelanton, iel mi senvualigos ĝin."

  天皇、此れを聞食(きこしめ)して喜ばせ(たまひ)て、
「必ず見顕はせ」と被仰(おほせられ)ければ、夜に
入て、三月の霖雨(ながめ)(ころ)(あか)き所そら(なほ)
し暗し、(いはむ)南殿(なでん)(はさま)(いみじ)く暗きに、
公忠の弁、中橋より(ひそか)抜足(ぬきあし)(のぼり)て、
南殿の北の脇に(あけ)けたる脇戸の(もと)(そひ)
(たち)て、音も不為()ずして(うかがひ)けるに、(うし)
の時に(なり)やしぬらむと思ふ程に、物の
足音して(きた)る。
   La mikado ĝojis kaj ordonis, ke li nepre senvualigu ĝin. Nokte dum longa pluvado de marto eĉ kutime hela loko estis senluma. Des pli malhela estis inter Zinzyuden kaj Naden.  Kintada ŝtele venis tra suda koridoro al mal–fermita norda enirejo de Naden . Tie li staris kaj gvatis tute silenta. Eble ĉirkau la dua nokte aŭdiĝis io alvenanta.

  「此れなめり」と思ふに、御灯油(おほむとなぶら)
取る重き物の足音にては有れども、(てい)
不見()えず。只御灯油(おほむとなぶら)の限り、南殿の
戸様(とざま)(うき)(のぼり)けるを、弁走り(かかり)て、
南殿の戸の(もと)にして足を持上(もたげ)て強く(くゑ)
ければ、足に物痛く当る。御灯油(おほむとなぶら)(うち)
(こぼ)しつ。物は南様に走り去ぬ。
   Jen la monstro, pensis Kintada. Peza paŝo de io ŝtelinta oleon.  Nenion li tamen vidis krom lumo ŝvebanta al la enirejo de Naden. Kintada alkuris kaj ĉe la enirejo bategis per alte levita piedo, kiu peze frapiĝis al io. Elverŝiĝis la oleo kaj la monstro forkuris suden.

  弁は(かへり)て、殿上(てんじょう)にて火を(ともし)て、足
を見れば、大指(おほゆび)の爪(かけ)て血(つき)たり。夜
(あけ)て、(くゑ)つる所を行て見ければ、蘇枋(すおう)
色なる血多く(こぼれ)て、南殿の塗籠(ぬりごめ)の方様
に、其の血流れたり。塗籠を(あけ)て見け
れば、血のみ多く泛て、(ほか)の物は無か
りけり。(しか)れば、天皇(いみじ)く公忠の弁を
感ぜさせ(たまひ)けり。
   la Asistoministro reiris kaj lumigis en nobela restadejo.  Lia piedo sangis kaj la dikfingro perdis ungon. Tagiĝis kaj li venis al la loko de piedbato. Verŝita estis multe da sango nigre ruĝa.  En la direkto al staplo de Naden restis sango. Oni malfermis ĝin, sed trovis nenion krom multe da sango.  Tiam la mikado multe admiris Kintada.

  此の弁は、(つはもの)の家なむどには(あら)
ども、心賢く思量有(おもばかりあり)て、物恐不為(ものおぢせ)ぬ人
にてなむ有ける。然れば、(かか)る物をも
不恐(おぢ)ずして、(うかがひ)て蹴るぞかし。異人(ことひと)
は、(いみじ)き仰せ(あり)と云ふとも、然許(さばかり)暗き
に、其の南殿の(はさま)に只(ひと)り立たりなむ
や。
   Kvankam ne deveninta de militista familio, Kintada estis saĝa, prudenta kaj sentima.  Eble tial eĉ monstron li mal–timis kaj piedbatis trafinte ŝancon. Ĉu iu alia povus stari sola en tia senlumeco inter Zinzyuden kaj Naden, eĉ se tion ordonus la plej eminenta moŝto?
    其の後、此の御灯油(おほむとなぶら)取る事(たえ)て無か
りけりとなむ語り伝へたるとや。
   Poste neniu venis ŝteli oleon. Jen tiel oni rakontis al ni.

*今昔物語27巻10話仁寿殿の台代の御灯
  油取る物来る語
*延喜の御代: 901年〜923年。平安時代、
  称揚される醍醐天皇治世の中頃。
*仁寿殿: 紫宸殿の北に隣接した建物。
  天皇の常座所。ただし平安時代末期
  には使われていなかった。
*南殿: 内裏の主殿である紫宸殿の別名。
*見顕す: 正体を見破ることにより魔物
  は無害になると考えられていた。
*□弁源の公忠(889-948): 三十六歌仙
  の一人。平安時代の公家・歌人。
*南殿の迫: 南殿と清涼殿の間
*殿上: 殿上の間の略。昇殿を許された
  殿上人の詰め所。
*暛【日+差】暛(〔日が〕さす、〔夜が〕あける)
*la jaroj de Engi : la jaroj de 901 ĝis
  923, en la epoko Heian, meze de la
  regado de la renoma Mikado Daigo.
*Zinzyuden: Domo en la kortego kaj
  iama sidejo de mikado.  En la lastaj
  jaroj de la epoko Heian ĝi tamen
  estis jam senhoma.
*Naden: alia nomo de Sisinden, la
  ĉefdomo de la kortego.
*senvualigi: Oni kredis, ke demono
  perdas povon pro malkaŝiĝo.
*Asistoministro Minamoto no Kintada
  (889-948): unu el tridek tri poetoj,
  kortegano en la epoko Heian.
△▽▲▼▲▽△
今は昔の物語集目次