今は昔の物語集目次

今昔物語集 エスペラント対訳
『近衛の舎人、常陸の国の山中にして歌を詠ひて死ぬる語』


今は昔の物語 第27巻第45話
近衛の舎人、常陸の国の山中
  にして歌を詠ひて死ぬる語
(こんゑのとねり、ひたちのくにのやま
  なかにしてうたをうたひてしぬること)


Antaŭ longa tempo n–ro 45 el vol. 27
Kortega servisto mortis pro kanto
  en montaro en Hitati

         tradukis: SIMATANI Takesi

  今昔(いまはむかし)、□□の(ころ)、□の□と云ふ(こん)
衛舎人(ゑのとねり)(あり)けり。神楽(かぐら)舎人などにて有る
にや、歌をぞ微妙(めでた)(うたひ)ける。
   Antaŭ longa tempo dum la jaroj de
XX vivis kortega servisto nomata XX.
Verŝajne li estis muzikisto kaj tre bone kantis.

  其れが、相撲(すまひ)使(つかひ)にて東国に(くだり)たり
けるに、陸奥国(みちのくのくに)より常陸(ひたち)の国へ(こゆ)る山
をば、焼山(たけやま)の関とて(いみ)じく深き山を通
る也。其の山を、()の□□(とほり)けるに、
馬眠(うまねぶり)をして徒然(さうざうし)かりけるに、打驚(うちおどろ)
まヽに、「(ここ)は常陸の国ぞかし。(はるか)
()にける者かな」と(おもひ)けるに、心細く
て、泥障(あふり)拍子(ひやうし)(うち)て、常陸歌(ひたちうた)と云ふ
歌を(うたひ)て、二三返許押返(にさんべんばかりおしかへ)して(うたひ)ける
時に、(いみ)じく深き山の奥に、(おそろ)()
(こゑ)(もつ)て、「(あなおもしろ)」と(いひ)て、手を
はたと(うち)ければ、□、馬を引留(ひきとど)めて、
()()(いひ)つるぞ」と従者共に(たづね)
れども、「()(いひ)つるぞとも不聞(きこえ)ず」
(いひ)ければ、頭毛(かしらのけ)太りて(おそろ)しと思〻(おもうおも)
ふ、(そこ)(すぎ)にけり。
   Foje oni sendis lin al Oriento por
kunvoki sumoistojn. Kiam li transiris de la provinco Mitinoku al Hitati, li trapasis tute izolitan montpasejon nomatan Takeyama. Li enuanta dormetis rajdante sur sia ĉevalo.   Li vekiĝis kaj sentis solecon, ĉar li venis foren ĝis Hitati.  Por sin kuraĝigi li takte frapis kot–ŝirmilon de la selo kaj kantis Kanton de Hitati. Du, tri fojojn li ripetis.   Tiam en tia izolita montaro li aŭdis teruran voĉon kun manklako: "Tre amuze!" La kortega servisto tuj haltigis la ĉevalon kaj demandis la subulojn: "Kiu diris tion?" Ili respondis: "Nenion ni aŭdis."  Tute terurita li trapasis la montpasejon.

  ()て、□□、其の後心地悪(のちここちあし)くて、(やまひ)
(つき)たる様に(おぼ)えければ、従者共など(あやし)
(おもひ)けるに、其の夜の宿にして寝死(ねじに)
(しに)けり。然れば、然様(さやう)ならむ歌などを
ば、深き山中などにては不可詠(うたふべから)ず。(やまの)
神の此れを(きき)目出(めで)る程に、留むる也。
  Baldaŭ la kortega servisto eksentis malagrable kaj malbonfartis.  Dum la subuloj timis ion malbonan, la servisto mortis dum-dorme en gastejo. Tio avertas ne kanti tian kanton en izolita montaro.     Povus okazi, ke kantanto plaĉos al ia montara dio, kiu retenos lin.

  此れを思ふに、其の常陸歌は其の国
の歌にて(あり)けるを、其の国の神の聞き
目出(めで)(とり)てけるなめりとぞ(おぼ)ゆる。然
れば、此れも、山神(やまのかみ)などの感じて(とどめ)
てけるにこそは。(よし)無き事也。
  Lian kanton aŭdis dio de Hitati, ni supozas, la kanto plaĉis al la dio kaj ĉi tiu forprenis lin, ĉar la kanto devenis de Hitati.  Ĉar la kortega servisto plaĉis al montara dio, oni ne povis eviti la forprenon.

  従者共、奇異(あさまし)く思ひ歎きけれども、
相構(あひかまへ)て京に(のぼり)(かたり)けるを聞継(ききつぎ)て、
()(かた)り伝へたるとや。
  Kvankam la morto multe ĉagrenis la subulojn, ili iel sukcesis reiri al Kioto kaj rakontis pri la afero.  Kaj tion oni  tiel transrakontis al ni.

*今昔物語27巻45話近衛舎人、於常陸国
  山中詠歌死語
*陸奥国: 旧地方名。磐城、岩代、陸前、
  陸中、陸奥の総称。現在の青森県、
  岩手県、秋田県、宮城県、福島県。
*常陸国: 旧国名。ほぼ現在の茨城県。
*常陸歌: 「筑波嶺の このもかのもに
  蔭はあれど 君が御蔭に 増す蔭はな
  し」「筑波嶺の嶺の紅葉葉落ち積もり
  知るも知らぬも なべて悲しも」
  「常陸にも 田をこそ作れあだ心 やか
  ぬとや君が 山を越え雨夜来ませる」
*【言+慈】GT48310番おもしろい
<img src="l/l_gt48310.png">
*〻=二の字点、ゆすり点;JIS第3-1面 2区22点
*XX: mankas literoj en la originala teksto.
*sumoisto: japana luktisto, kiu luktas
  okaze de ceremonioj k.a.
*Mitinoku: Malnova nomo de la plej
  norda parto de la japana ĉefa insulo.
*Hitati: Malnova japana provinco; plej–
  parte nuna gubernio Ibaraki.
*Kanto de Hitati: Restas jenaj kantoj:
  "Kvankam estas da
   ombroj multe ĉe la mont'
   Tukuba, por mi
   neniu el ili ja
   pli karas ol la via.",
  "Jen amasiĝis
   velkintaj ruĝfolioj
   en mont' Tukuba.
   Melankoli' egale
   obsedas kaj min kaj vin."

△▽▲▼▲▽△
今は昔の物語集目次