今は昔の物語集目次

今昔物語集 第28巻 第24話 エスぺラント対訳
『穀断聖人、持米被咲語』


今は昔の物語 第28巻 第24話
穀断聖人、持米被咲語
(こくたちのしやうにん、
        よねをもちてわらはるること)

  今は昔、文徳(もんとく)天皇の御代に、波太岐(はたき)の山と云ふ所に聖人ありけり。穀を断ちて年来(としごろ)を経(へ)にけり。天皇、この由(よし)を聞こしめして、召し出(いだ)して神泉にすえられて、帰依せさせ給ふ事、限り無し。この聖人、永く穀を断ちたる者なれば、木の葉を以て食(じき)としてなむありける。

  しかる間、若く勇みたる殿上人の物わらいする、あまた、「いざ、行きてかの穀断ちの聖人見む」と云ひて、かの聖人の居たる所に行きぬ。聖人のいみじく貴(とうと)げにて居たるを見て、殿上の人共、礼拝して問ひて云はく、「聖人、穀を断ちていくとせに成り給ひぬ。また、年はいくつにか成り給ふ」と。聖人の云はく、「年既に七十に罷(まか)り成りぬるに、若くより穀を断ちたれば、五十余年には罷り成りぬ」と云ふ。聞きて一人の殿上人忍びて云はく、「穀断のしたる屎(くそ)はいか様にかあらむ。例の人のには似じかし。いざ、行きて見む」と云ひ合はせて、二三人ばかり厠(かわや)に行きて見れば、米を多く痢(ひ)り置きたり。

  これを見て、「穀断はいかでかくはすべきぞ」と怪しび疑ひて、聖人の居所に返り行きたれば、聖人、あからさまに立ち去りたる間に、居たる畳を引き返して見れば、板敷に穴あり。下に土を少し堀たり。「怪し」と思ひて吉(よ)く見れば、布の袋に白き米(よね)を裹(つつみ)て置きたり。殿上人共これを見て、「然ればよ」と思ひて、畳を本(もと)の如く敷きて居るに、聖人返りぬ。其の時に、殿上人共ほほえみて、「米屎(よねくそ)の聖(ひじり)、ゝ」と呼びののしりて、わらひければ、聖人、恥ぢて逃げて去りけり。其の後、行きけむ方を人知らずして止みにけり。

  早(はや)う、人の謀りて貴(たっと)ばれむとて思ひて密(ひそか)に米を隠して持たりけるを知らずして、穀断ちと知りて、天皇も帰依せさせ給ひ、人も貴びける也けり、となむ語り伝へたると也。



*みかど: 日本国王の古代における呼称。
  近代の天皇(てんのう)。
*文徳天皇: 827〜858。在位850〜858。
*神泉苑: 大内裏(だいだいり)内の禁苑。雨乞いの儀式
  が行なわれた。
*=二の字点、ゆすり点
*喤=【口+皇】
*頰 =【頬(ほほ)の本字】
Antaŭ longa tempo n‐ro 24 el vol. 28
Gren-abstina sanktulo
              mokita pro rizo
          tradukis: SIMATANI Takesi
  Antaŭ longa tempo sub la regado de
la Mikado Montoku vivis sanktulo en la
Monto Hataki.    Delonge li abstinis je
greno.  Eksciinte tion la mikado venigis
kaj metis lin en  Sinsen  kaj  senlime
adoris la sanktulon, kiu jam  de  longe
ne manĝis grenon, sed nur arbofoliojn.

  Junaj korteganoj  sentimaj kaj petol-
emaj diris al si. "Hej, ni iru kaj vidu la
sanktulon grenabstinan!"    Ili  multope
vizitis kaj trovis lin sidanta noble.  Ili
demandis post riverencoj.  "Kiom longe
vi abstinas je greno kaj kiom da jaroj vi
havas?"  La sanktulo respondis. "Sepdek
jarojn mi havas. Ĉar de la juneco mi ne
prenas grenon, mi abstinas jam  pli  ol
kvindek jarojn."    Unu el la korteganoj
flustris al la aliaj.  "Kia estus fekaĵo de
la abstinanto?  Tute alia ol nia, ĉu ne?
Ni iru kaj vidu!"    Du, tri el ili kune
ŝteliris al la necesejo, kie troviĝis fekaĵo
kun rizgrajnoj.

  Ili vidis tion kaj demandis sin. "Kiel
rizon povus  feki  la  nemanĝanto  de
greno?" Ili revenis al lia sidejo. Portempe
forestis  la  sanktulo.  Ili  forigis  lian
kusenon kaj en plankotabulo trovis truon. 
Sub la planko estis kavo en la grundo. 
Tie ili trovis sakon da rizo pistita. Ĝuste
kiel ili suspektis! Kaj la kusenon remetis
la korteganoj.  Kiam la sanktulo revenis,
ili ridetis kaj laŭte insultis lin. "Rizofeka
Sanktulo, Rizofeka  Sanktulo!"    Ili ĉiuj
ridegis kaj forkuris la sanktulo hontigita. 
Poste neniu plu vidis lin.

  Fakte li kaŝis rizon kaj  ŝajnigis  sin
abstinanta je greno por ke oni adoru lin.
Li trompis la mikadon kaj  la  popolon,
kiuj adoris lin. Jen tiel oni rakontis al ni.


*mikado: hereda reĝo en la antikva
  Japanio, nuntempa tennoo.
*Montoku: 827〜858. Regis 850〜 858.
*Sinsen: Ĝardeno en la Kortega Tereno.
  Tie oni foje preĝis por pluvo.

△▽▲▼▲▽△
今は昔の物語集目次