樋の酒(ひのさけ) Sakeo pere de tubo

狂言記拾遺、巻一・七	el "Kyôgenki Syûi" vol. 1.7
登場人物: 主、太郎冠者、次郎冠者	tradukis SIMATANI Takesi 1998
主 (ワキ正面にて名のる)「これは此	Mastro: (Ĉe WAKI−SYÔMEN) Mi estas
当りの者で御座る、それがし今日	loĝanto en ĉi tiu loko.    Hodiaŭ mi
去方へ用事有て参る、それにつき、	devas forlasi la domon por  plenumi
身共の留守になれば、両人ののさ	aferon.  Dum mia for-esto, oni diras,
者どもが酒を食べ乱舞など致すと	la aĉaj servistoj drinkas kaj dancadas.
申、是では何共留守が心もとなふ	Mi  timas,  ke  ili  denove  trinkos
御座る、今日は身どもがきつと思	sakeon kaj ne gardos la domon.  Mi
案のめぐらし、致しやうが御座る、	pensis kaj pensis kaj  venis  al  mi
先呼び出して申付けふ、やい、	bona ideo.  Nun mi voku kaj ordonu:
太郎冠者有か。」	Kie estas Tarôkazya?
シテ「はあ、御前にをります。」	Tarôkazya: ♪Jen, antaŭ vi!
主「早かつた、汝を呼び出すこと、	M: Bone, ke vi tuj venis. Mi havas ion
別の事でない、今日は去方へ用事	ordoni:  Hodiaŭ mi devas forlasi  la
有て行、よふ留主をせい。」	domon por plenumi aferon. Dum mia
	foresto,  vi bone gardu la domon.
シテ「畏て御ざる、御留主は御気づ	T: Laŭ via ordono!  Pri la domo volu
かいなされますな。」	esti tute trankvila!
主「それに付、今日は、身どもの存	M: Pro certa kaŭzo  hodiaŭ  vi  devas
子細がある程に、汝は此次の間に	resti sola en la antaŭ−ĉambro.
壱人留主をせい。」
シテ「畏て御ざる。」	T: Laŭ via ordono!
主「又次郎冠者にも言ひ付る事があ	M: Mi havas ion ordoni  al  Zirôkazya:
る、呼び出せ。」	Venu ankaŭ li.
シテ「心得ました。」	T: Mi do vokos Zirôkazya!
シテ「のふ、次郎冠者、召す。」	T: Hej, Zirôkazya!  Tuj venu!
次「何じや、召すか。」	Zirôkazya: Ĉu Sinjoro vokas min?
シテ「なか。」	T: Jes, alvoko!
次「心得た、御前におります。」	Zirôkazya: Mi dankas vin.  ♪Jen, Zirô−
	kazya estas antaŭ vi!
主「そちを呼び出すこと、別の事で	M: Mi havas ion ordoni:  Hodiaŭ mi
ない、今日は去方へ行程によふ留	devas forlasi la domon por plenumi
主せい。」	aferon.  Dum mia foresto, vi bone
	gardu la domon.
次「畏て御ざる、両人共に、よふ留	Z: Laŭ via ordono!    Ni ambaŭ kune
主を致しましよ。」	gardos la domon.
主「いや今日は存る子細がある	M: Pro certa kaŭzo hodiaŭ  vi  devas
程に、汝は奥の間に壱人居て留主	resti ne kune, sed sola en la interna
をせい。」	ĉambro.
次「これは何共、心得ませぬ、両人	Z: Mi ne komprenas vin:  Estus  pli
一所におりまして、留主を致しま	bone, ke ni kune gardu la domon!
しよ。」
主「いや、それはならぬ、太郎	M: Ne, mi ne permesas tion:  Hodiaŭ
冠者は次の間、汝は奥の間に居て	vi restu  en la interna ĉambro,  kaj
よふ留主せい。」	Tarôkazya en la antaŭ−ĉambro.
次「畏て御ざる。」	Z: Laŭ via ordono!
主「さあ、身どもが居る内に両	M: Antaŭ mia foresto vi ambaŭ iru al
方へ入れ。」	la ĉambroj!
二人「心得ました。」	Ambaŭ: Jes, Sinjoro!
主「まず下にとふど居よ。」	M: Nun sidiĝu.
二人「畏て御ざる。」	Ambaŭ: Laŭ via ordono!
主「よふ、留主をせい、頓て戻らふ	M: Vi bone gardu la domon.  Baldaŭ
ぞ。」	mi revenos.
二人「頓て御帰りなされませ。」	Ambaŭ: Ni  atendas  vian  baldaŭan
	revenon!
主「やあ、一段としすました、まづ	M: Mi ja  faris  sukcese!  Nun  mi
急で参ふ。」	rapidu.
シテ「扨も合点の参らぬ事じや、	T: Mi tute ne komprenas  la  aferon!
終に此様な事は今迄ないことじや、	Neniam okazis io simila.  Ha, mi ja
まことに思ひ付た、留主なれば両	vidas!  Ni ĉiam trinkas sakeon kaj
人酒を飲み、みだりに致す気遣さ	ludas sen−orde dum forestas Sinjoro.
に、此様に云付られたとみへた、	Li ordonis tiel por ke ni ne  trinku
是非もない事じやまで。」	sakeon.  Certe ni  ne  povos  kun−
	festeni sidantaj en apartaj ĉambroj.
次「扨もいかふ寂しい事かな、	Z: Tute soleca mi  estas!  Ni  ĉiam
いつよそへ行かるゝとても、両人	kune gardis la domon dum  foresto
壱所に留主をするに、今日は何と	de Sinjoro.  Kial hodiaŭ li apartigis
思ふて此様に別に置かるゝ知らぬ、	nin?  Kion nun faras Tarôkazya?
太郎冠者は何として居るぞ知らぬ。」
シテ「次郎冠者は何として居るぞ知	T: Kion nun faras Zirôkazya?  Zirô-
らぬ、次郎冠者そこに居るか。」	kazya, Zirôkazya, ĉu vi estas?
次「やあ、太郎冠者か、何と、寂し	Z: Hej, Tarôkazya!  Tute solecaj ni
い留主ではないか。」	estas!
シテ「されば寂しい事じや、身	T: Vere solecaj ni estas!  Mi ja pret−
共は今日もよそへ行かるゝなら、	igis sakeon por festeni kun vi  dum
汝と酒を飲もふと思ふて調てお	foresto de Sinjoro!
いたは。」
次「それはうらやましい事じや、定	Z: Enviinde, Tarôkazya!  Vi jam trinkis,
てもはや飲ふだであろ。」	ĉu ne?
シテ「いや、ひとりは飲まれぬ、	T: Tute ne!  Mi ne trinkas sola!  Mi
身共も飲み、そちにも飲ましたい	volus trinki kune kun vi!
なあ。」
次「それは過分な、どふぞ飲む様に	Z: Elkore mi dankas vin!  Ĉu vi havas
思案のしてみさしめ。」	bonan ideon,por ke ni trinku sakeon?
シテ「されば、何とぞ此塀に穴を開	T: Se estus truo en la muro, mi povus
けて差し出すやうにしたいが、や	por vi enverŝi sakeon.  Ha, ĉi tie mi
あ、爰に幸なことがあるぞ、鼠が	trovis truon de muso.    Vi ja povos
明たか穴がある、是から仕様が有	trinki sakeon!    Tenu la finon de ĉi
ぞ、さあ、飲め、此竹の	tiu  bambuo.    Per  tiu  tubo  mi
先を持て、これから樋をかけて酒	enverŝos sakeon.
を流すぞ。」
次「これは出来た、又思案もある物	Z: Kiel bona ideo!  Vi  trinku  unue
じや、まづわごりよ飲ふで差さし	kaj poste enverŝu por mi.
ませ。」
シテ「それなら、身共壱つ飲ふで差	T: Mi do trinkos unue...  (Trinkas)
すぞ、さあ是から差すぞ、酒を流	Jen mi enverŝos  sakeon.  Ĉu  vi
すぞ、、受けていさしませ。」	estas preta?
次「心得た、受けて居るぞ、はあ、	Z: Mi estas tute  preta!  Jen  venas
酒は来るは、あふ、てうどあ	sakeo!  Jam plena!  Jam  ne en-
る、おかしませ、飲むぞ、扨	verŝu!  Mi nun trinku.    Multe
もかふして飲めば、とりわけ	pli bonguste ol  kutime!  Nun  mi
いつもよりうまいは、さらば、此	enverŝos por vi  de  la  pokalo.
盃をそこへ差すぞ。」
シテ「いや、次手に、も壱つ飲	T: Ne mi, sed vi trinku  ankoraŭfoje!
ましめ、又つぐぞ。」	Jen mi enverŝos.
次「そふも致そふか、受けて居るぞ、	Z: Kiel danka mi  estas!  Mi  estas
これ、もはやあるは。」	preta!  Jen, jen!  Jam tute plena!
シテ「何と飲むかうまい事か。」	T: Ĉu vi trinkas?  Ĉu bonguste?
次「何とも言わるゝ事ではない、覚	Z: Neniu vorto taŭgus por ĉi tiu sakeo!
はないよい気味じゃ、一息にはい	Neniam mi estis tiel agrabla!  Mi ne
かぬ、下に置こふ、いざ、ちつと	povas eltrinki per unu tiro. Portempe
謡はふまひか。」	mi metos la sakeon.  Estus bone, se
	ni kantos.
シテ「一段よかろ。」	T: Tre bone!
二人「♪ざゞんざあ浜松の音はざゞ	Ambaŭ: ♪Plaŭdas ondoj ĉe la  verdaj
んざあ。」	pinoj sur la strando.
次「さらば上げふか、さあ飲ふだ、	Z: Nun vi trinku!  Mi enverŝos por vi.
これをそこへ差すぞ。」
シテ「いかにもいたゞいた、壱つ食	T: Mi ricevis bone!  Nun mi trinkos...
べふ、さあもそつと謡わしめ。」	Nu,ni kantu plu!
二人「♪つはものの交わり頼みある	Ambaŭ: ♪Jen fidelaj ni amikoj trinkas
中の酒宴かな。」	ĝoje en festen'.
シテ「あら面白、さあ、また	T: Kiel amuze!  Nu, mi enverŝos por
そこへ差すぞ。」	vi.
次「いや、も壱つ重ねて飲むま	Z: Ne mi, sed vi trinku ankoraŭfoje!
しませ。」
シテ「いや、大盃じや、それでは過	T: Tro multe!  Jam mi ne povas trinki.
ぎる。」
次「是非共飲ましめ。」	Z: Nepre vi trinku ankoraŭfoje!
シテ「それなら、も壱つ飲ふでやろ、	T: Do mi trinku ankoraŭfoje!  Jen mi
受け持つた、もそつと謡わふ。」	enverŝis  por  mi!  Antaŭ  ol  mi
	trinku, ni kantu plu!
二人「♪また花の春は清水のたゞ頼	Ambaŭ: ♪En printempo plenas  floroj
め頼もしき 春も千々の花盛り。」	en la Templo Kiyomiz'.
次「扨も面白事じや飲ふだ。｣	Z: Kiel amuze!  Nu, vi trinku, trinku!
シテ「さあ飲ふだ、差すぞ。」	T:Jen mi trinkis.  Nun mi enverŝos
	por vi!
次「いたゞいた、さあ、ついで	Z: Mi ricevis bone! ... Donu ankoraŭ!
たもれ。」
シテ「さらば、つぐぞ。」	T: Volonte mi enverŝos por vi.
次「おふ、あるは、こぼれる、	Z: Jam plena!  Nun superfluos!  Tro
強い酌じや、もはや上がりかねる	multe!  Mi ne povas eltrinki.
は。」
シテ「どふぞして早ふ上げさしませ、	T: Nepre vi  trinku.  Jam  malplena
大かた酒がみなになつたぞ。」	estas la poto.
次「それなら、上げるぞ、さあ飲ふ	Z: Do, mi trinku...    Jen mi trinkis!
だは、はあ、扨も、よい気味	Kiel agrable!  Mi estas ebria.  Nun
じや、酔ふたは、そこへ戻す	mi reverŝos por vi.
ぞ、もはや取らしませ。」
シテ「もはや飲まぬか々。」	T: Vi povas eltrinki.
次「いかな事、ならぬぞ、納	Z: Ne mi, sed vi!  Vi devas trinki la
に、も壱つ飲ましませ。」	lasta!
シテ「それなら、も壱つ飲ふで納め	T: Do mi trinku la  lasta!  Ha,  jam
に致そふ、また壱つあるは、これ	plena!  Tro multe!  Mi ne povos
では大分じゃ、過ぎるであらふ、
はあ、うまし、いかふ酔ふた	eltrinki.   Kiel agrable!  Mi estas
は、次郎冠者、取るぞ。」	tute ebria!  Jam mi eltrinkos sakeon.
次「あ、よふ取りやれ。」	Z: Bone!  Vi eltrinku de la pokalo!
シテ「身共もいかふ酔ふた、さらば、	T:   Mi estas tute ebria!  Nun mi
ちと横にならふ。」	kuŝos portempe.
次「何と言ふ、寝るか、頼ふ人	Z: Kion vi diris!  Ĉu vi dormos?  Ni
の留主を言付られた、寝てはなる	ne povus  dormi  dum  foresto  de
まひぞ、やあ、太郎冠者、はや寝	Sinjoro!  Hej, Tarôkazya!  Ĉu vi jam
たか、音がせぬ、よいとはおしや	dormas?  Neniu respondo...  Koleros
るまひ、はあ、太郎冠者が寝たれ	Sinjoro!    Jam  dormas  Tarôkazya.
ば、どふやら身共も眠りがくる、	Ankaŭ min atakas dormemo.  Mi ne
これは堪忍がならぬ、寝よふ。」	povas elteni.  Ankaŭ mi dormu.
主「太郎冠者次郎冠者、留主に置い	M: Hejme min atendas Tarôkazya  kaj
て御ざる、此度は酒を飲まぬ様に	Zirôkazya!    Hodiaŭ  ili  sidas  en
別々に致しておいた、いつもとは	apartaj  ĉambroj.  Ili  devas  bone
違ひ、留守をして居るで御座らふ、	gardi la domon. Hej, mi estas hejme!
まづ帰らふと存る、これはいかな	...Kio okazis!?    Ili faris truon en la
事、壁に穴を開けて、あれから是	muro!  Bambua  tubo  penetras  la
へ、これは何じや、扨も何共	muron...  Pere  de  tubo  ili  verŝis
ならぬやつの、樋をしかけて酒を	sakeon!  Kie  estas  Tarôkazya  kaj
飲みおつたと見へた、太郎冠者次	Zirôkazya! Jen Tarôkazya kuŝas ĉi tie.
郎冠者、どちへ失せた、これは扨	Tute ebria estas ankaŭ Zirôkazya.  tie.
ふせつてをるか、次郎冠者めも性	Kion mi faru kontraŭ ili?      Hej
体もなふ酔ふて伏せりをつた、お	sentaŭgulo, tuj vekiĝu!
のれ、何とせふ、横着者、やい、
起き上がらぬか、。」
次「いや、もはや食べまひ。」	Z: Jam plena! Mi ne povos eltrinki.
主「食べまひとは、身どもじやが。」	M: Ĉu Jam plena? Jen mi estas hejme!
次「頼ふだ人か、許させられ。」	Z: Ha, Sinjoro!  Mi petas pardonon!
主「やるまひぞ、やあ、おのれ	M: Kiel mi povus pardoni! Tie ankoraŭ
まだ伏せつておるか、憎いやつの、	ankaŭ Tarôkazya!        Sentaŭgulo,
起きおらぬか。」	tuj vekiĝu!
シテ「あゝ、酔ふたは、もそつ	T: Tute ebria mi estas!  Ni kantu plu!
と謡はふ、♪ざゞんざあ。」	♪Plaŭdas  ondoj...
主「やあ、をのれ、まだ『ざゞんざ	M: Hej  Tarôkazya!    Ĉu  "Plaŭdas
あ』、憎いやつの、何とせふぞ。」	ondoj"?  Mi neniam pardonos!
シテ「頼ふ御方、御許されませ、あ	T: Ha, Sinjoro!    Mi petas pardonon!
ゝ悲しや今から飲みますまひ。」	De nun mi neniam trinkos!
主「何の飲むまひ、やるまひぞ｡｣	M: De nun?    Sufiĉe multe vi jam
	trinkis!  Mi neniam pardonos!
シテ「許させられ。」	T: Mi petas pardonon!    Mi  neniam
	trinkos!
(終わり)	(fino)