さし縄（狂言記　巻五・十）Ŝnurumo

登場人物：庄太夫、太郎冠者、形部（ぎょう	(Aperas  Mastro,  Tarôkazya  kaj  Gyôbu.
ぶ）三郎	Lastaj du sidas antaŭ HUEZA)
庄太夫「罷出たるは、心もすぐにない者で御	Mastro:(kun longa KAMISIMO, mallonga glavo
ざる。思ふ子細が御ざる程に、のさ者を呼	kaj faldita ventumilo)  Mi estas loĝanto
び出し、申付けふと存ずる。有かやい。」	en ĉi tiu loko.  Mi amas hazardo-ludon
	kaj malfeliĉe, estis komplete venkita.Mi
	forludis ne nur tutan monon,  sed ankaŭ
	unusolan serviston Tarôkazya.
	Se mi dirus veron, li ne irus al la venkinto.Mi trompos lin.  Kie estas Tarôkazya?
冠者「御前に。」	Tarôkazya: (kun KYOOGEN-stila KAMISIMO kaj
	faldita ventumilo) ♪Jen! antaŭ vi!
庄太夫「念なふ速かつた。なんぢは、此状を	M: Vi ja venis sammomente!  Mi havas ion
	ordoni:Tuj iru al   S-ro Gyôbu Saburô   kun ĉi tiu letero. T: Laŭ  via  ordono,
持て、形部三郎が所へ行て来い。」	Sinjoro,mi volonte
冠者「畏て御ざる。口上は御ざりませぬか。」	irus.Sed se per tiu letero vi denove pro-
庄太夫「いや、詳しい事は状の内に有程に。	ponus aĉan ludon,nepre ĉesi mi konsilus.
急（いそい）で行て参れ。」	M: Ne, ne, ne tia letero!  Temas pri ne-
冠者「畏て御ざる。」	evitebla afero.  Nepre iru...mi petas.
庄太夫「ゑ。」	T: Do volonte mi iros, Sinjoro.  Transdonu
	la leteron. M: Jam iru ek! T: Laŭ via ordono. M: Ek!
冠者「は。」	T: Jen!(Mastro sidas
冠者「扨も、頼ふだる人は、立て板へ水	iom oblikve malantaŭ Gyôbu)  Kia ĝena
を流すやうに、物を云付られまする。まづ	mesaĝo!  Certe temas pri Hazardoludo!
参りませう。や、程なふこれで御ざる。物	"Nepre iru...mi petas",diris Sinjoro. Mi
申（ものも）、御案内。」	ja devas sekvi lian ordonon.  Mi iru
形部三郎「やら奇特（きどく）や、面（おも	senhaste.(rondiras sur la podio)  Oni
て）に案内がある誰も出ぬか。いゑ、太郎	venkas almenaŭ unu ludon el kvin.Sed mia
官者か、ようこそ来たれ。待かねていたわ	sinjoro!  "Ne feliĉe hodiaŭ!", "Tute
いや。」	venkita ĉifoje!"  Neniam li venkas kaj
冠者「は、御状が参りまして御ざる。」	amas hazardoludon.  Tia estas homo!...
形部三郎「いや、状までも及ばぬぞ。まづ入	Ha,  mi jam staras antaŭ la domo de S-ro
れ。」	Gyôbu.  Nun mi anoncu min.  Bonan tagon!
冠者「いや、お返事をなされずは、帰りませ	Bonan tagon!
う。」	Gyôbu:(kun longa KAMISIMO, mallonga glavo
形部三郎「いや、なんぢを往（い）なす	kaj faldita ventumilo)  Oni vokas min
る事はならぬ。まづ入れ。」	deekstere.  Kiu bonvolas viziti min?
	T: Jen mi, Sinjoro! G: Ha Tarôkazya, mi   atendis vin! T: Jen mi kunportis
冠者「いや、それは何とした事で御ざる。」	leteron al vi.
形部三郎「なんぢが頼ふだ者とそれがしと、	(transdonas)  La enhavon mi ne scias.
G: Ne necesis letero!  Ĝentila li estas.
ち込まれたによつて、それがしが所へ、質	(legas)Nu, eniru, eniru!
に取つた程に、まづ入れ。」	T: Dankon, Sinjoro, sed tuj reiri mi devas.
冠者「何とおつしやるぞ、物の質などいふ物	Se vi skribos respondon,mi kunportos ĝin.
は、財宝宝か、軽物（かるもの）の類（た	G: Nenion vi ja aŭdis, ĉu ne!?
ぐい）などこそは、取るといふ事があれ	T: Ne, nenion!、
人を質に取ると事はあるまひ。構へて、や	G: Do, mi diru la veron.Via sinjoro kaj mi
ささつしやれたら、聞くまい。」	ludis kaj feliĉe mi gajnis ne nur monon,
形部三郎「やい冠者、な其様に腹立そ、	sed ankaŭ vin.  De nun vi servos por mi!
頼ふだ物に使わりやうよりも、それがしに	T: Se tio estas vero,  mia  sinjoro  nepre
奉公したらば、末は目をかけてとらせ	al mi diros tion.  Mi ja aŭdis nenion.
う。」	Mi devas reiri kaj certiĝi pri tio.
冠者「いやはや、此様に申のも、御前に恨み	G: Ne iru! Vi ja konas lian skribon, ĉu ne?
はそつとも御ざらぬ。頼ふだ者に恨みが御	T: Certe mi konas.
ざる。それがしに、かうぢやとおしや	G: Do, venu kaj legu la leteron!(laŭtlegas)
るならば、恨みも御ざらぬが、だましてを	"Pro mono mi cedas Tarôkazya."
こされたと思へば、腹が立まする。」	T: Sendube skribo de mia sinjoro.  Bone.
形部三郎「おゝ、冠者が腹立つるは尤もぢや。	Mi estas servisto, kaj ne gravas, al kiu
おれに奉公をせい。随分な目をかけてとら	servi.  Kvankam senspertulo,  mi petas
せうぞ。」	vian longan favoron.
冠者「畏て御ざりまする。」	G: Bone vi diris.  Longe mi favoros vin.
	T: Elkore mi dankas vin.
冠者「は、是は近ふに普請をなされたと見へ	G: Ne estas bone,  ke servisto restas sen
ました。」	laboro.  Tuj iru kun mia komisio trans
形部三郎「それよ。」	la monton.
冠者「また、こゝには、是は壁下地をしさい	T: Tuj mi iru trans la monton?
て御ざるが、何とした事で御ざりまする。」	G: Jes, iru tuj!
形部三郎「おゝ、我はよい所へ気が付いた、	T: Ho, bedaŭrinde mi havas beriberon ĉe la
縄が足らいで、しさいておいた程に、縄を	genuoj.  Sen ĉevalo mi ne povas grimpi
なうてくれい。」	monton.
冠者「畏て御ざる。」	G: Se sur ĉevalo, mi mem iros!  Do, restu
形部三郎「こりや、此わらでなへ。」	en la domo, kaj faru ŝnuron.
冠者「心得て御ざる。是はさて、まことに、	T: Ĉu mi faru ŝnuron?
久ゝも使おふづる人が、『ようこそ来た』	G: Jes, vi faru ŝnuron.
などと言ふて、酒づきなどとあらふずる物	T: Mi neniam faris ŝnuron.
が、はや「縄をなへ」と言わるゝ。致しや	G: Oni diras, ke vi bone ŝnurumas!
うが御ざる。あ痛。」	T: Ne, mi tute ne povas.  Mia ŝnuro estus
形部三郎「やい、何としたぞ。」	maldekstruma.
冠者「いや、手中風が起こりました。」	G: Ha, vi faras nenion!  Servisto nepre
形部三郎「はてさて、もつけな事ぢや。して	devas labori.  Do, vi ĉerpu akvon el la
それは、いつも起こるか。」	puto!
冠者「中、身共が親が、子を三人持れて	T: Sinjoro Gyôbu.
御ざるが、兄二人には跡式（遺産）をやら	G: Kio?
れまする。身共は血の余りにかわいが、取	T: Kvankam malnobla  servisto,  mi  neniam
らせう物がない程に、せめて、中風なりと	ĉerpis akvon el puto!
取らせうとあつて、くれられて御ざる。」	G: Neniun servon mi atendos de vi.
形部三郎「してそれは、だうも直しやうはな	T: Neniun servon mi faros por vi.
いか。」	G: Iru kaj sidu!
冠者「いや、遊んでさへおれば、直りまする。」	T: Ho, ve!(iras al ZYOUZA kaj sidiĝas)
形部三郎「いや、それこそ易い事よ。遊ばし	G: Kiel malaminda li estas!  S-ro(  )
ておこふほどに、急で直せ。」	diris,ke li estas utila. Sed mi ne volas
冠者「はあ、直りまして御ざる。」	servon de tiel obstina homo! Mi iros kaj
形部三郎「はてさて、嬉しやな、やい、	postulos monon anstataŭ Tarôkazya.
それがしがまだ坪の内は見まいな。」	(rondiras sur la podio)Ha, mi jam staras
冠者「いや、まだ終（つい）に見た事が御ざ	antaŭ la domo de S-ro(  ).  Nun mi
りませぬ。」	anoncu min.  Bonan tagon! Bonan tagon!
形部三郎「来い、見せう。こりや。」	M: Oni vokas min deekstere.  Kiu bonvolas
	viziti min? G: Jen mi, Sinjoro! M: Ha, S-ro Gyôbu!   Mi ĵus sendis al
冠者「はあ、見事な花で御ざりまする。」	vi Tarôkazya.
形部三郎「よい花ぢやな。」	G: Fakte venis Tarôkazya.  Sed mi ne volas
冠者「いやはや、申所もない花で御ざります	servon de tiel obstina homo!  Mi volas
る。」	ricevi monon anstataŭ Tarôkazya.
形部三郎「やい太郎冠者、花に鳥が付い	M: Li ja estas utila homo.  Kio kolerigis
たわいやい。あれを追てくれい。」	vin?
冠者「は、いや、わたくしは鳥を終に追てみ	G: Mi ordonis iri trans la monton.Li diris
た事が御ざりませぬ。」	"Sen ĉevalo mi ne povas grimpi monton."
形部三郎「『ほう』と言ふて追えば、よ	Do mi ordonis fari ŝnuron.  Li diris,
いわいやい。」	"Mi neniam faris ŝnuron."  Mi ne volas
冠者「かしこまつて御ざる。扨も人を使	servon de tiel obstina homo!  Anstataŭ
ふ人の知恵は違ふて御ざる。手でする事に	Tarôkazya mi volas ricevi monon.
かだを申せば、又口で言ふ事を申付らるゝ。	M: Mi tute ne komprenas!  Li estas lerta
是も致しやうが御ざる。口中風。」	ŝnurumanto.  Ha, mi vidas!  Li koleras,
形部三郎「やい冠者、それは何として口がゆ	ke mi mensogis lin.  Do, resendu lin
がふだぞ。」	portempe, mi petas.  Mi igos lin ŝnurumi
冠者「いや、是も中風で御ざりまする。」	antaŭ viaj okuloj.  Se li plaĉos vin,
形部三郎「いや、それもだうぞ直しやうがな	prenu Tarôkazya.  Se ne, vi prenu monon.
いかいや。」	G: Kiel mi resendu lin?
冠者「鳥を追わずは、直りませう。」	M: Diru: Vi ree ludis  kaj estis malfeliĉe
形部三郎「いや、追わせまい程に、急で直せ。」	venkita.  Vi forludis ne nur tutan monon
冠者「畏て御ざる。」	sed ankaŭ novan serviston Tarôkazya.
形部三郎「直つたか。」	G: Bona ideo!  Mi diros tiel al Tarôkazya.
冠者「中、直りました。」《諸流では、	M: Ankaŭ vi venu iom post li.
になる》	M: Jam nun?
形部三郎「はてさて、嬉しや。さうあれば、	G: Ĝis revido!
なんぢが頼ふだる者に極める事が有程に、	M: Ĝis revido!
供に来い。」《諸流では、太郎冠者は刑部	G: Jen! (rondiras sur la podio)  Li havas
の家で待っている。》	bonan ideon.  Mi rapidu hejmen kaj sekvu
冠者「畏て御ざる。」	Tarôkazya.  Kiel malaminda li estas.Ha,
形部三郎「来い。や、程なふ是ぢや、	mi jam staras antaŭ mia domo.  Hej mi
なんぢはそこに待ておれ。」	estas hejme!  Kie estas Tarôkazya?
冠者「畏て御ざる。」	T: (ekstaras.iras al unua pino)Ba,li vokas
形部三郎「物申、御案内。」	min!(reiras)Ĉu vi vokis min, Sinjoro?
	G: Jes ja,  mi vokis   vin. Mi devas  peti   vian pardonon. T: Kio okazis,Sinjoro?
庄太夫「やら奇特や、案内が有。ゑ、形部	G: Mi ree ludis  kaj
三郎殿か、何と思ふて出さつしやれて御ざ	malfeliĉe estis venkita de S-ro(  ).
る。今朝は冠者を進ぜて御ざるが。」	Mi forludis ne nur tutan monon sed ankaŭ
形部三郎「されば、冠者に付て、参た事	vin, Tarôkazya!  Mi kompatas vin, sed vi
でおぢやる。あのやうな病者ををこして、	devas reiri.
迷惑をさしやる事じや。縄をなわすれば、	T: Ho,ve!  Bedaŭrinde!  Mi volus resti ĉe
「手中風が起こつた」と言ふ。鳥を追わす	vi longe!
れば、「口中風が起こつた」と言ふ。ひよ	G: Povas esti,  ke  iam  mi  revenkos  kaj
んな者をおこしやつた。」	petos vin reveni.
庄太夫「はて、あいつは其様成（なる）者で	T: Tiam mi petos vian longan favoron.
は御ざらぬが。して、連れては御ざらぬか。」	G: Tiam mi longe favoros vin.
形部三郎「いや、門に待たせておいておぢや	T: Jen mi iros.
る。」	G: Jam nun?
庄太夫「ゑ、一段でおじやる。物陰から御覧	T: Ĝis revido, Sinjoro!
（ろん）ぢやれい。身共がだうぞして、縄	G: Ĝis revido!
を持つていて、きやつになわしてみせう程	T: Jen! (rondiras sur la podio)  Kia ĝojo!
に。こなた、よい時分に出さつしやれて、	Mi timis, ke  por ĉiam  mi restos ĉe tia
持ち替へていさつしやれい。総じて折檻の	kanajlo.  Mi rapidu hejmen...  Mi tamen
加へて、使わつしやれい。」	koleras al Sinjoro!  Li ne diris veron,
形部三郎「や、是が一段でおぢやろ。急で呼	sed mensogis kaj sendis min al Gyôbu. Mi
ふで、なわしやれい。」	devas plendi pro tio...Ha, mi jam staras
	antaŭ la domo. Sinjoro!Tarôkazya revenis.
庄太夫「やい太郎冠者、なぜに我は入らぬぞ。」	M: Ha Tarôkazya, vi revenis!Mi atendis vin!
	T: Kial  vi  mensogis   min!?Se vi dirus,ke   mi devas iri alS-ro   Gyôbu,  mi  volonte
冠者「ゑ、何をおつしやる。よう博奕の質に	irus sen plendo.
おれをやらつしやれたのふ。」	M: Ha, mi estis malbona.  Mi petas vian
庄太夫「いや、我が腹立つるも道理ぢや。も	pardonon.(riverencas iomete)
はややらぬ程に堪忍のせい。」	T: Ha,ne decas, ke vi pardonpetas!Mi estas
冠者「何とさしやれましたぞ。」	servisto,kaj vi rajtas sendi min ien ajn.
庄太夫「我が叱ろずれ共、去者と今日勝負を	Sed, nepre ne ludu je unusola Sinjorino!
したと思へ。此近年ない打ち返し良うして、	M: Tio estis bona leciono.  Nu, ankaŭ vi
形部三郎が所へも、もはも算用もする。」	ĝoju:  Mi ree ludis  kaj feliĉe venkis
冠者「いか程、して、勝たつしやれましたぞ。」	S-ron Gyôbu. Mi regajnis ne nur multe da
庄太夫「いや、何かは知らず、座敷は乱し銭	mono,  sed ankaŭ vin, Tarôkazya!
で山のごとくぢや。」	T: Finfine vi havis la feliĉon. Vere ĝoje!
冠者「はあ、それは、つないでおかつしやれ	M: Nu, mi  bezonas  ŝnuron  por  tredi  en
ませいで。」	moneroj.
庄太夫「いや、さしがなふて、ゑつながなん	T: Ha, tiel multe vi venkis, ke vi bezonas
だ。さし縄をのふてくれい。」	ŝnuron!  Mi gratulas vin!  Mi estas
冠者「畏て御ざる。ないませうが、形部三郎	lerta ŝnurumanto. Unue mi prenos pajlon.
はどこにいられまするぞ。」	M: Bone.
庄太夫「いや、裏の門から往なれた。」	T: Jen, restas ŝnur-peco. Mi aldonos al ĝi
	pajlon.(sidas meze) M: mi, do,helpos vin.   (malantaŭ Tarôkazya   tenas  la  finon de   ŝnuro)
冠者「やあ、一段で御ざる。ないませう。」	T: Mi dankas!  Pli rapide mi faros ŝnuron.
庄太夫「やい、百ざしになわずとも、貫	M: Devas esti.
ざしになへ。おれが持つておろふ程に。」	T: Dum ŝnurumo mi rakontos pri la hejmo de
	S-ro Gyôbu.
	M: Bone.
	T: Oni diras:Tatamo nova kaj amiko malnova.
	Sed, mi konsilas, jam ne rilati kun S-ro
	Gyôbu, ĉar li ne estas bona homo.
	M: Kial vi pensas tiel.
冠者「申殿様、持たつしやれませい。扨も	T: Kiam mi iris, li tuj diris:  Ne estas
、あの形部三郎といふやつは、憎いや	bone, ke servisto restas sen laboro. Tuj
つで御ざる。先酒づきなどはしほらいで、	iru trans la monton.  Jes, li diris:Tuj
『縄をなへ』と言ひましたによつて、何が	mi iru trans la monton.(retrovidas)
「手中風ぢや」と言ふて、ないませなんだ。	M: Vi iris, ĉu ne?
「鳥を追へ」と言ひました程に、何が口を	T: Ne!  Mi diris, ke mi havas beriberon ĉe
ば未申（ひつじさる）へゆがめて、かうし	la genuoj. Sen ĉevalo mi ne povas grimpi
て見せたと思はしやれませ。ゑ、形部三郎	monton.  Tiam S-ro Gyôbu diris:  Se sur
様で御ざりまするか。あゝ、許さつしやれ	ĉevalo, mi mem iros! Do,restu en la domo,
ませい。はあ、許さつしやれませい。」	kaj faru ŝnuron.(retrovidas)
	M: Vi faris ŝnuron, ĉu ne?
	T: Tute ne!Mi diris:Mi neniam faris ŝnuron.
《諸流では、太郎冠者は刑部の家で待って	Tiam li tute koleris kaj foriris. Kolero
いる間の刑部の子や妻の悪口を語る》	estas amiko de malsukceso. Do,via feliĉo.
	M: Vere mia feliĉo!(ambaŭ ridas)
	T: S-ro Gyôbu foriris ien kaj mi restis en
形部三郎「憎いやつの、やるまひぞ。」	la kuirejo.  Estis multe da fornoj. Iam
	li estis riĉa, mi vidas.  Sed nun en la
	fornoj estas araneaĵo.(ridas)  En tia
	malriĉa vivo estas multaj infanoj.  Sep
	aŭ ok infanoj diras sinsekve:Donu varman
	akvon!  Teon, mi petas! Malvarman akvon!
	Kiam mi ion donis al ĉiu:  Anstataŭ teon
	vi donis akvon.  Ne varman sed malvarman
	vi donis.  Brulas lango pro varma akvo!
	Mi sentis vivminacon.(ridas)Fine foriris
	la buboj kaj mi ripozis.  Tiam oni vokis
	min per kolombo-simila voĉo:  Tarôkazya,
	Tarôkazya.  Mi retrovidis:  Tie staris
	S-ino Gyôbu.
M: Oni diras, ke ŝi estas belulino.  Kaj
	S-ro Gyôbu kaŝas ŝin en la domo.
T: Belulino, belulino!?  Tute ne belulino,
	sed betonino!(ridas.Mastro ekstaras,iras
	al la unua pino  kaj signas al Gyôbu per
	ventumilo. Ambaŭ kapjesas. Gyôbu sidiĝas.
	Mastro foriras tra KIRIDOGUTI)Ŝia frunto
	elstaras.  Okuloj rondaj!  Buŝo atingas
	ĝis oreloj.  Kun lipruĝo ŝi ŝajnas kiel
	lupo, kiu manĝis homon.(ridas)  Ĉu ŝi
エスペラント版（諸流）の粗筋：博打に負けて	havas nazon?  Jes, ja havas tian, kiel
とうとう太郎冠者まで取られた主人は、手紙を	juglando. Tute demono sur tegolo!(retro-
届けるようにと、だまして太郎冠者を刑部の家	vidas)
に行かせます。刑部の人使いの荒さに怒った太	G: Demono sur tegolo!?  (levas ventumilon.
郎冠者は何かと理由を付けて得意の縄も、なお	Tarôkazya konsternita ekiras al WAKIZA)
うとしません。	T: Bonvenon, Sinjoro!
刑部は主人の家に行き太郎冠者を返して金で	G: Vi klaĉis pri mia edzino!
清算しようとしますが、主人は刑部と計って、	T: Mi ne parolis pri via edzino,  sed pri
太郎冠者をいったん自分の家に戻させ、だまし	najbara sinjorino.
て刑部の目の前で縄をなわせます。縄をないな	G: Ne trompu min!(levas ventumilon)
がら太郎冠者は刑部とその家族の悪口を言いま	T: Ho ve, pardonon mi petas.(forkuras)
くります。	G: Kien vi iras!  Kia fripono!  Kaptu lin.
	Mi ne pardonos!(sekvas)  (fino)