居杭(いぐひ) Igui

登場人物：居杭、亭主、算置	tradukis ŜIMATANI Takeŝi 1995
居杭 (縞熨斗目、狂言裃、腰帯。懐	Igui: (Kun kufo en la sino)   Mi estas
に頭巾)「これはこの邊りで名をば	Igui, loĝanto en ĉi tiu loko.      Mi
居杭と申す者でござる。ここに心	konas Sinjoron, kiu ĉiam favoras min.
安うお目をかけさせらるるお方が	Kiam ajn mi vizitas lin, li bonvenigas
ござるが、これへ何時參つても、	kaj... tuj frapas min sur la kapo. Por
居杭よう來たとあつて、そのまま	eviti la ĝenon mi pri‐preĝis al Avalo‐
つむりをはらせらるるによつて、	kiteŝvaro en  la  templo  Kiyomizu.
それが餘り迷惑さのまま、この中	Post la difinita tempo de preĝado, en
清水の觀世音へ立願を結んでござ	la aŭroro  Ŝi aperis kaj donis al  mi
れば、滿ずる曉この頭巾のやうな	ion similan al kufo.   (Igui  elprenas
物を下されてござる。これが餘り	kaj rigardas ĝin)     Mi ĝojas pro la
不思議にござる程に、今日はあれ	Miraklo,   kaj  nun  volas  viziti  la
へ參り様子を見ようと存じて罷り	Sinjoron por vidi  la  efikon  de  la
出た。まづそろりと參らう。	kufo.   Nu, mi iru senhaste.
(舞臺を廻る)何とこの頭巾を被い	(Igui rondiras en la scenejo.)
でござらうならば、つむりをはら	Ĉu la Sinjoro jam  ne  volos  frapi
せられまいと思召すお心も出來る	mian kapon,  se mi portos la kufon?
か、參つたならば様子が知るるる	Ĉio estos klara, kiam mi vidos  lin.
でござらう。いや參る程にすなは	Ha, mi jam atingis lian domon!
ちこれぢや。物まう案内まう。御	(Laŭte)Saluton, Sinjoro! Saluton! Ĉu
内にござりまするか。」	vi estas hejme, Sinjoro?
亭主(段熨斗目、長裃、小刀。扇)「い	Mastro: Oni vokas min ekstere.   Ĉu
や表に物まうとあるが。誰も出ぬ	neniu akceptas lin? Kiu salutas min?
かやい。案内とは誰そ物まうとは。」
居杭「私でござる。」	I: Estas Mi, Sinjoro!
亭主 (扇を開き、居杭の頭を叩く)	M: (Frapas Igui sur la kapo)
「えい居杭ようこそおりやつたれ」	Ha, Igui! Mi tre ĝojas, ke vi venis!
居杭「この中は久しうお見舞も申し	I: Pardonu,  Sinjoro,  ke  longe mi ne
ませぬが、お變りなさるる事もご	vizitis vin.   Kiel vi fartas, Sinjoro?
ざりませぬか。」
亭主「なか。變る事も無い。こ	M: Mi fartas tre bone. Dankon!   Pro
の中は久しう見えなんだによつて、	via longa foresto mi volis hodiaŭ
今日は人をもやらうかなどと思う	sendi iun voki vin.   Mi bonvenigas
てゐるところへ、(頭を叩く)まづ	vin!   (Frapas Igui sur la kapo)
はようこそおりやつたれ。」
居杭「さればそのお事でござる。こ	I: Eble vi demandus, Sinjoro,  kial mi
の間久しう參りませぬを定めて不	longe ne vizitis vin. La kaŭzo estas
審に思召しませうが、いつ參つて	tio, ke vi frapas min sur  la  kapo
も今の如くにつむりをはらせらる	ĉiufoje,  kiam mi vizitas vin.    Mi
るによつて、脇から人のごらうじ	timis,  ke  oni  prenos  min batata
られて、あの居杭は科緩怠でもし	pro  ia  kulpo  aŭ  eraro.      Pro
て打擲に逢ふ事かと思召す、褒貶	mia  honoro  mi  ne  povis   viziti
の程が恥かしさのまま、それゆゑ	vin,  Sinjoro.   Se vi ne frapos min,
伺候致しませぬ。つむりさへはら	mi eĉ deĵoros ĉiutage antaŭ vi.
せられずは、不斷お前に詰めてな
りとも居りませう。」
亭主「それはわごりよの量見が惡い。	M: Ha,  vi eraras!   Mi  tiel  frapas
かうはる(頭を叩く)を憎うてはる	(Frapas sur la kapo) vin ne pro
では無い。可愛いが餘つてはる	malamo,  sed pro favoro mi frapas.
(頭を叩く)程に、な構へて心にか	(Frapas).   Tial ne  ĝenu  vin  pro
けそいの。 (居杭は頭巾を出して	frapo.   (Igui  surmetas  la  kufon.
被る)居杭、居杭、居杭。 (左右中	Mastro ĉirkaŭ‐rigardas sur la  pied‐
と伸び上つて見る) 今までこれに	pintoj)  Igui, Igui, Igui!     Li  ĵus
居つたが、どちへ參つた事ぢや知	estis ĉi tie. Kien li foriris?    Igui,
らぬ居杭居杭居杭。」	Igui, Igui!
居杭「さても奇特な事かな。(橋	I: Kia mirindaĵo! (Igui iras al la ponto
掛りの一の松に行く)この頭巾を被	ĝis la unua pino) Kun  la  kufo  mi
いたれば、えお見やらぬ。ちと取	fariĝas nevidebla!   Nu, mi forprenu
つて見ませう。」(頭巾を取り、後	ĝin.(Igui forprenas kaj kaŝas la kufon
ろに隠し、舞臺に戻る)	malantaŭ sin.   Kaj li reiras.)
亭主「えい居杭。どちへおりやつた。｣	M: Hej, Igui, kie vi estis?
居杭「人が逢はうと申したによつて、	I: Oni vokis min de ekstere.
表へ參つてござる。」
亭主「いかに人が逢はうと言うたれ	M: Ne iru for,  eĉ se oni vokus vin.
ばとて、今來て置いて出ると言ふ	Ha, mi eraris resti ĉe  la  enirejo.
事があるものか所詮わごりよを端	Ni iru en la internan ĉambron.
近に置くによつての事ぢや。かう
奥へ通らしませ。」
居杭「いやこれがようござる。」	I: Sufiĉas ĉe la enirejo.
亭主「平にかう通らしませと言へば」	M: Nepre  iru!   (M ŝovas  Igui  al
(居杭を地謡座の方へ入れる)	ZIUTAIZA)
居杭「あれがようござつたものを。」	I: Estus bone ĉe la enirejo.
亭主「この中は戀に(頭を叩く)させ	M: Mi atendegis vin sopire.  (Frapas)
たによつて、おりやつたこそは(頭	Se vi venis fine,  (Frapas)   mi ne
を叩く)幸ひなれ、五日も十日も	for‐permesos vin  (Frapas)  eĉ kvin
(頭を叩く) 留めて置いて、いなす	tagojn, eĉ dek tagojn!  (Frapas)
事では無いぞいやい」(頭を叩く)
居杭「おう又いねと仰せられい。参	I: Se mi venis unu fojon, ne nur kvin
つたこそ幸ひなれ、五日十日の事	aŭ dek tagojn, sed eĉ 30 tagojn, eĉ
はさて置きまして三十日も五十日	50 tagojn mi restos antaŭ vi, eĉ se
もお側に居つて、なか歸る事	vi mem volus forpeli min.
ではござりませぬ。」
亭主「おう又いなうと言ふて(頭を叩	M: Bone.  Se  unu  fojon  vi  venis,
く)お見やれ。來たこそは(頭を叩く)	(Frapas) ne nur 30  tagojn  aŭ  50
幸ひなれ三十日五十日の事はさて	tagojn, (Frapas) sed eĉ unu jaron, eĉ
置き、一年が二年も(頭を叩く)留	du jarojn (Frapas) mi  restigos  vin.
めて置いて、なか歸す事では	(Frapas)    Mi ne forpermesos vin,
(頭を叩く)無いぞいやい。(居杭は	(Frapas)   eĉ  se  vi  petus  for‐
頭巾を被る)居杭居杭居杭。はて合	permeson.  (Igui surmetas la kufon)
點の行かぬ事ぢや。今までこれに	Igui, Igui, Igui! Strange! Li ĵus estis
居つたが。居杭居杭居杭。(正面へ	ĉi tie.    Igui, Igui, Igui!   (Iras  al
出て居杭と向ひ合ふ。居杭は左の	SYÔMEN kaj alfrontas al Igui,  kiu
人さし指で、自分の鼻の頭を指す)	montras sian nazon per mal‐dekstra
これは不思議な事でござる。居杭、	montro‐fingro)  Mirinda  afero! Igui,
居杭、居杭。どちへいた事ぢや知	Igui, Igui!   Kien li foriris?!
らぬ。」
居杭(脇柱の方へ移る)「さても。	I: Vere mirinde!   Dank' al  la  kufo
奇特な事かな。この頭巾を被いで	Sinjoro tute ne vidas min.     Jen
見えぬとあるは、不思議な事でご	graco de Avalokiteŝvaro en Templo
ざる。これと申すも常常清水の觀	Kiyomizu, je kiu mi kredas.     De
世音を信仰致すゆゑに、その御利	nun mi vizitados al Kiyomizu en ĉiu
生でござらうと存ずれば、かやう	monato.
の有難い事はござつてこそ。これ
からは月詣でを致さうと存ずる。」
亭主(正面を向く) 「居杭居杭居杭。	M: Igui, Igui, Igui!  Strange!   Kien li
はて合點の行かぬ事ぢや。どちへ	foriris?!     Neniam estis tia afero.
參つた事ぢや知らぬ。いつ參つて	Mirinda okazaĵo!  (de SITEBASIRA
もかやうの事はござらぬが、不思	al AGEMAKU)      Igui malaperis!
議な事でござる。(揚げ幕に向かつ	Fermu la pordegon.    Lasu neniun
て)  やい居杭が見えぬ程に門	eliri!    Igui,  Igui!
を打て。人を一人も出すな。居杭
居杭。」
算置(段熨斗目、長裃、小刀。扇。腰	Divenisto (kun sako de aŭgur‐bloketoj
に算木袋。懐中に八卦)「占や算。	sur la kokso kaj sorto‐simboloj en la
占八卦。しかも上手。御判の占な	sino): Divenas la sorton.  Diveno per
ひ。」	aŭguroj.   Trafa diveno, fama divenisto.
亭主「いやこれへ算置が參る。尋ね	M: Jen venis divenisto.   Mi konsultu
て見ませう。なうなうそこな	lin.   He ho, Sinjoro!
人。
算置「やあ。こちの事でござる	D: Ĉu vi vokis min, Sinjoro?
か。」
亭主「なか。その方は算置か。」	M: Jes, vin. Ĉu vi estas divenisto?
算置「なか。陰陽でござ る。」	D: Jes, ja! Mi estas sortodivenisto.
亭主「ちと頼みたい事がある程に、	M: Mi volas konsulti vin.     Bonvolu
かう通らしませ。」	enveni.
算置「畏まつてござる。」	D: Jes, Sinjoro, laŭ via ordono.
居杭「いや算置をお呼びやつたが、	I: Diveniston vokis Sinjoro!    Eble li
定めて某の事でござらう。何事を	konsultos pri mi.   Kion ili parolos?
申すぞ。ちと承らう。」(脇柱の	(sidiĝas ĉe WAKIBASIRA)
下に坐り、算置と亭主を見てゐる)
亭主「まづそれにゆるりとおりやれ。｣	M: Bonvolu sidiĝi.
算置「心得てござる。(算置は目附柱	D: Dankon. (Sidiĝas M meze kaj D ĉe
の下に亭主は眞中に坐る)さてこれ	METUKEBASIRA)   Ĉu vi estas la
はこなたのお屋敷でござるか。」	mastro de la domo?
亭主「なか。身共が屋敷でおり	M: Jes, la domo estas la mia.
やる。」
算置「まづかう見渡しまするに、お	D: Laŭ mia rigardo tre bona estas la
屋敷取りの様子御普請のお作意、	aranĝo de la ĉambroj.     La domo
どこからどこまでも御念が入りま	estas  tre   atenteme   konstruita!
してござる。中にもこれに立てま	Aparte bona estas la  kolono,   kiu
した柱は、御子孫繁昌息災延命、	certigas  prosperon,   sekuron  kaj
五百八十年萬萬年もと榮えさせら	longan vivon de viaj praidoj ĝis post
いで叶はぬお柱取りでござる。」	miloj kaj milionoj da jaroj.
亭主「餘の者の賞むると違うて、そ	M: Mi estas  des  pli  ĝoja,   ke  ne
なた衆のそのやうに賞めてくれさ	ordinara  homo,  sed  vi,  divenisto,
しますれば、一入大慶におりやる。」	tiel laŭdas mian domon.
算置「私のかやうに申しては、毛頭	D: Certa estas mia diveno.   Nu,  pri
相違はござりませぬ。さて御用と	kio, Sinjoro, vi konsultos min?
言つぱ、いかやうな事でござる。」
亭主「失せ物でおりやるが、この屋	M: Pri io perdita.   Volu diveni, ĉu ĝi
敷を出離れたか出離れぬか見てお	ankoraŭ restas en la domo aŭ  jam
くりやれ。」	ekstere.
算置「してそれは、いつの事でござ	D: Kiam ĝi malaperis?
る。」
亭主「今日唯今の事でおりやる。」	M: Hodiaŭ kaj ĵus.
算置「今日唯今。」	D: Hodiaŭ kaj ĵus?
亭主「なか。」	M: Jes, ja.
算置「今日は何月幾日。最早何の何	D: Hodiaŭ estas la (         )a de
刻(上演の月日と時刻【干支】を言	(        ).       Jam  estas  la
う)でもござりませう。」	(        )a posttagmeze, ĉu ne?
亭主「その時分でおりやらう。」	M: Devas esti ĉirkaŭ tiu horo.
算置(左手を出し親指で人さし指から	D: Kin, Nan, Ban, Tan, Tyô, Ken. (per
数える)「きんなんばんたんちゃう	la maldekstra dikfingro kalkulas  ek
けん。まづ手占がようござる。け	de la maldekstra montrofingro)  Ho,
んは見るとも現るるとも書いた文	bona aŭguro laŭ manodivenado. ‘Ken'
字でござるによつて、この失せ物	signifas ‘vidi' aŭ ‘aperi'.    Tial  vi
は現れいで叶はぬ失せ物でござる。	certe retrovos la perditan.  Ĝi estas
もしこれは生類でばしござるか。」	vivaĵo, ĉu ne?
亭主「まづそのやうな物でおりやる」	M: Io simila al vivaĵo.
居杭(左の人差指で自分の鼻を指して	Igui: Vivaĵo, sendube, vivaĵo! (Montras
うなづく)「疑ひも無い生類生類」	sian nazon per maldekstra  montro‐
	fingro kaj balancas la kapon)
算置「いや。このお屋敷を出離	D: Do, ĝi ne estas ekster la domo.
れた失せ物ではござりませぬ。」
亭主「何ぢや、この屋敷の内を出離	M: Ne ekster la domo?
れた失せ物では無い。」
算置「なか。」	D: Ne, certe ne!
亭主「それならばきやつがはいり所	M: Montru, do mi petas, kie ĝi estas.
をさいておくりやれ。」
算置「ゐ所をな。」	D: Ĉu mi divenu la lokon?
亭主「なか。」	M: Jes, mi petas!
算置「しからば一算置かずはなりま	D: Mi devos do uzi la aŭgur‐bloketojn.
すまい。」
亭主「それはともかくもでおりやる。｣	M: Ha, mi dankas.
算置(算木袋の紐を解きながら)「い	D: (Mallaĉante la  sakon)   Ĉar  mia
や申し。私はいづ方へ參つても、	diveno ĉiam trafas,  oni nomas min
算がよう合ふとござつて、い	ne per la vera nomo,  sed alinome
づれも名をば仰せられいで、あり	‘Ĉiamtrafa'.   Ankaŭ vi, Sinjoro, de
やうが來た、ありやうとばか	nun volu nomi min ‘Ĉiamtrafa'.
り仰せられまする程に、こなたに
も。向後さやうに思召して下さ
れませい。」
亭主「それは近頃頼もしうおりやる。	M: Fidinda  divenisto  vi  do  estas.
(算置は算木を取り出し投げる)これ	(Divenisto ĵetas la bloketojn)   Ha,
は珍らしい算でおりやる。」	kuriozan metodon vi praktikas!
算置「奇特とお氣がつかせられた。	D: Admirinde vi tion rimarkis, Sinjoro!
これは天狗の投げ算と申して、他	Jen estas ĵet‐aŭguro de Tenguo*,kiun
の家には無い算でござる。」	praktikas neniu krom mia familio.
亭主「さう見えておりやる。」	M: Certe ne.
算置「さらば算木を直しませう。」	D: Mi do ordigu la bloketojn.
亭主「ようおりやらう。」	M: Mi petas.
算置「一得の水・二義の火・三生の	D: Unue: akvo por gajno,   Due: fajro
木・四殺の金・五鬼の土・六害の	por justo, Trie: arbo por vivo. Kvare:
水・七陽の火・八雜の木・九厄の	metalo por morto,   Kvine: tero por
金。體が一得の水遊魂に當つてご	demono,  Sese:  akvo  por  damaĝo,
ざる。遊魂の二字は魂遊ぶと書い	Sepe: fajro por gajo,  Oke: arbo por
た文字でござるによつて、この失	sufero, Naŭe: Metalo por plago.  Jen
せ物はいかにも悠悠と悠に構へて	akvo por  gajno  kuŝas  ĉe  Yûkon.
居りまする。」	Yûkon signifas ‘vagantan animon'. La
	perdita aĵo do estas tute libera  kaj
	senĝena.
亭主「はてさてそれは憎い事でおり	M: Ha, tio indignigas min!
やる。」
算置「いや。このお屋敷の事は	D: Ĝi nun estas  en  la  domo,  kaj
さて置きまして、このお座敷の内	ankoraŭ en ĉi tiu ĉambro.
を出離れた失せ物ではござりませ
ぬ。」
亭主「やあ。この座敷の内を出	M: Ĉu vi diras, ke ĝi estas en ĉi tiu
離れた失せ物では無い。」	ĉambro?
算置「なか。」	D: Jes, en ĉi tiu ĉambro.
亭主「それならば何を隠さうぞ。生	M: Mi diru, la vivaĵo estas homo!
類と言つぱ人でおりやる。」
算置「やあ。」	D: Ĉu vere?
亭主「人でおりやる。」	M: Jes, homo!
算置「人ならばこのお座敷の内に居	D: Strange, ke mi ne vidas la homon,
るが、見えぬと申すは合點の行か	kiu estas en la ĉambro.
ぬ事でござる。」
亭主「とてもの事に方角をさいてお	M: Nu, divenu la direkton.
くりやれ。」
算置「方角をな。」	D: Direkton?
亭主「なか。」	M: Jes, mi petas.
算置「方角・待ち人などと申して、	D: Kvankam direktodivenado kaj hom‐
算の上ではつつと祕事に致す事で	serĉado estas esotera sekreto  de
はござれども、置きかかつた事で	miaj prapatroj, mi praktiku tion por
ござるによつて、見て進じませう。」	findiveni la aferon.
亭主「それは過分におりやる。」	M: Mi dankas elkore.
算置「すなはちこれにござる。水は	D: Mi nun komencu.  Akvo prenas la
方圓の器物に隨ひ、人は善惡の友	formon laŭ la ujo, Homo agas laŭ la
によると申して、これは朝夕こな	amiko.     Tiu homo ĉiam vizitadas
たのお伽を致いて、參らいで叶は	vin, kiel nepre necesa kunparolanto,
ぬ失せ物でござるが、さやうでご	ĉu ne?
ざるか。」
亭主「まづそのやうなものでおりや	M: Eble vi pravas.
る。」
算置 (卦を見ながら)「大水出れば堤	D:  (Rigardante la aŭguron de blokoj)
の弱り。大風吹けば古家の崇り。	Inundo rompas digon, vento detruas
鼠桁走れば猫きつと見たり。	domaĉon kaj kato okulboras muson.
(正面上を見る。居杭も見る) そう	Se kapabla kato okulboras  muson,
じて逸物の猫が鼠を見つめまして	ĝi jam ne povas movi sin.   Pensu,
は、動く事もなりませぬ。その如	ke  vi  estas  tiu  kapabla   kato,
く慮外ながらこなたを逸物の描に	kvankam estas ne dece,  kaj ke la
譬へまして、かの失せ物を鼠に取	perdita estas tiu muso.    Dum vi
りました時は、こなたのこれにご	estas ĉi tie, tiu  homo  ne  povas
ざる中は、いづ方へ參りたうても、	movi sin.
いかな動く事もなりませぬ。」
亭主「それは氣味のよい事でおりや	M: Taŭga puno por li!
る。」
算置「さて方角に取つて申さうなら	D: Mi diru la direkton:  dekstre‐sube,
ば、右下左上右下左上、左上とご	maldekstre‐supre,     dekstre‐sube,
ざる。左はひだり上はかみでござ	maldekstre‐supre...      Mi divenis
るによつて、こなたの左の上の方	maldekstre‐supre.      Li do estas
に居りまする。」	maldekstre‐supre de vi.
亭主「これお見やれ。何も居らぬぞ	M: Sed, vidu, neniu estas tie.
や。」
算置「尤も見ましたところは何も居
らぬやうにはござれども、かやう	D: Nek mi vidas ion ajn.      Sed ni
の事には寸善尺魔神隠しなどと申	ne kredu la okulojn:  nepre esploru!
す事がござる程に、ちと捜いてご
らうじられませい。」
亭主「捜いてな。」	M: Mi esploru?
算置「なか。」	D: Jes, nepre!
亭主「心得ておりやる。やつとな。」	M: Konsentite! He ho! (esploras per
(両手でさぐる。居杭は後へまわり、	ambaŭ manoj dum Igui iras tra mal‐
立つて橋掛りへ行く)	antaŭ Mastro al Ponto)
算置「何と居りませぬか。」	D: Ĉu vi ne trovis ion?
亭主「いや。何も居らぬ。」	M: Ne, nenion.
居杭「さても上手かな。ちとゐ	I: Kia trafa divenisto!   Nu, mi ŝanĝu
所を變へて見ませう。」(抜き足差	la lokon.  (Ŝteliras al inter M k D)
し足で舞臺へ出て、算置と亭主の
間に入る)
算置「はてさて不思議な事でござる。	D: Kia stranga afero! Nun mi provu
それならば今度は拂ひ算ぢやまで。」	formetan metodon.
亭主「それはともかくもでおりやる」	M: Provu kion ajn!
算置「一上や二上がだけの水を見て、	D: Lasu la unuan kaj la  duan  akvon
三上の木を拂ふなり。(算木を取つ	kaj formetu la trian arbon.(Formetas
て脇へのける)四殺みつ五鬼の土を	la blokon al sia flanko)     Lasu la
ばそのままに、六害の水を拂ふな	kvaran morton, kvinan teron kaj for‐
り。(取つてのける)七四殺八灘七つ	metu la sesan  akvon  de  damaĝo.
になる時は、九厄の金を拂ふなりけ	Lasu la sepan morton, okan suferon
り。(取つてのける)ははあ。居らぬ	kaj formetu la naŭan  metalon  por
こそ道理なれ。早ゐ所を變へまして	plago.   Jen, li nun ne troviĝas tie.
ござる。」	Li jam ŝanĝis sian lokon.
亭主「はてさてそれは憎い事でおり	M: Ve, kiel ruza li estas!
やる。」
算置「この失せ物は兌上斷より震下	D: La  perdita   certe    iros    de
連へ參らいで叶はぬ失せ物でござ	TAIZYÔDAN    al    SINKAREN.
れども、ここに金剋木と剋致いた	Metalo tamen superas Arbon.   Li
事がござつて、それへは參らいで
離中斷へ參つてござる。尤も離は	tial   haltas    ĉe    RI‐TYÛ‐DAN.
南の卦ではござれども、文字の心	Kvankam  ‘RI'   ordinare   signifas
を私の氣轉で申さうならば、離は	‘sude', mi nun prenu ‘RI' ‘foriri' kaj
はなるる中はなかでござるによつ	‘TYÛ'  kiel  ‘inter'.    Li  do  jam
て、最前のところを立ち離れて、	foriris de la  loko  kaj  nun  venis
今度はこなたと私との中へ參つて	inter vin kaj min.
居りまする。」(居杭は兩手を後へ	(Surprizite Igui  faletas  malantaŭen
つく)	sur la manojn)
亭主「これお見やれ。この餘席も無	M: Vi vidu!     Kiel li povus esti en
いところに何と居らるるものでお	tia malgranda spaco.
りやるぞ。」
算置「居らぬやうにはござれども、	D: Kvankam neniu ŝajnas ekzisti,   ni
かやうの事には爭はれぬ不思議が	ne diskutu pri mistero.  Ni, krome,
ござり、その上最前は高聲に申し	parolis tro laŭte; eble  li  rimarkis
たによつて、きやつがかどつて退	kaj foriris.   Nun ni ataku kaŝe kaj
いたものでござらう。今度はこな	surprize
たと私と密かにだまいて捜しませ
う。」
亭主「だまいてな」	M: Surprize?
算置「なか」	D: Jes, ja!
亭主「心得ておりやる。」	M: Konsentite.
算置「ぬからせらるるな。」	D: Estu preta!
亭主「心得た。」	M: Konsentite.
二人「やつとな。」(二人とも兩手で	Ambaŭ: He, ho! (Traserĉas per ambaŭ
探す。居杭はそっと橋掛りへ行く)	manoj.   Igui foriras al PONTO)
居杭「さてもよう合はする事か	I: Ĉiam trafe li divenas  mian  lokon.
な。いや致しやうがござる。」	Jes, mi havas bonan ideon.
(舞臺へ出、算木を取り、八卦を引	(Igui iras al scenejo, prenas bloketojn
き散らし、一の松へ行く)	kaj forbalaas la sorto‐simbolojn.)
算置「何と居りまするか。」	D: Ĉu vi trovis lin?
亭主「いや何も居らぬ。」	M: Ne, neniun.
居杭「これではいかな上手でも合は	I: Jam ne plu trafos la diveno, kiel ajn
する事はなりますまい。」	sperta estas la divenisto.
算置「ここ許などはちと暖かなやう	D: Iom varme ĉi tie.
にござる。」
亭主「暖かなやうにはあれども何も	M: Jes, varmete.  Sed, troviĝas neniu.
居らぬ。」
算置「はて居る筈でござるが。」	D: Li devus esti ĉi tie.
亭主「わごりよは上手さうにおしや	M: Kvankam vi nomas vin ‘Ĉiamtrafa',
れども、一圓算が合はぬぞや。」	tute ne trafas via diveno.
算置「私の算の合はぬ事はござらぬ	D: Ĉiam trafas mia diveno.   Neniam
が、今日のやうにちろりと致	tamen  ŝanceliĝas  la  aŭguroj  kiel
いて、算の置きにくい事はござら	hodiaŭ  kaj  mi  malfacile  divenas.
ぬ。これはいかな事。算の合はぬ	Ha, kio okazis?  Mi komprenis, kial
こそ道理なれ。この如くに八卦を	ne trafis  la  divenoj!     Ĉar  oni
取り散らし殊にこれは算木が足り	forbalais la simbolojn...    Mankas ja
ませぬ。こちへ返して下されい。」	bloketoj.   Redonu ilin al mi.
亭主「某の算木を取つて何にするも	M: Por kio mi prenus viajn bloketojn!
のでおりやる。(居杭は舞臺へ出、	(Igui eniras la scenejon, metas  unu
亭主の左耳へ算木を一本挾む。亭	bloketon ĉe la orelo de Mastro, kiu
主は耳の算木を取り不思議さうに	prenas ĝin mire  kaj  ĵetas  ĝin  al
見て、算置の方へ投げやる)これも	Divenisto) Vi mem zorgu pri tio, se
要る物ならば取つて置かしませ。」	necese.
算置「それごらうじられい。こなた	D: Jen vi vidas!  Kvankam ŝajnus, ke
にはこれを澤山な物のやうに思召	multas la  bloketoj,  ne  trafas  la
しませうが、一本足らいでも算が	diveno,  kiam mankas eĉ unu. (Igui
合ふ物ではござらぬ。(居杭は算置	metas unu bloketon ĉe  la  dekstra
の右耳へ算木を一本挾む)  これは	orelo de Divenisto) Ha, strange!
不思議な事ぢや。」
亭主「はてさて合點の行かぬ行かぬ	M: Jes, stranga afero! (Igui faligas unu
事ぢや。(居杭は亭主の頭の上から、	sur la kapon de Mastro)     Jen, vi
算木を一本落す)それ取つて置	prenu ĝin.
かしませ。」
算置「それ見させられい。(居杭は算	D: Jen vi vidas!  (Igui faligas unu sur
置の頭の上から、算木を一本落す。	la kapon de Divenisto.    Poste for‐
續いて兩人の向うへ殘らず投げ出	ĵetas ĉiujn bloketojn)    Kia stranga
す)これは不思議な事でござる。	afero!
居杭 (橋掛りの一の松へ行く)「さて	I: (sur PONTO ĉe la unua pino)  Kia
も面白い事かな。ちと喧嘩を	amuzo!   Nu, estu kverelo inter ili.
させませう。」
算置「こなたには算の御用ではござ	D: Vi ne volas divenon, mi vidas,  vi
らいで、お小姓衆かなどに仰せつ	nur ludmokas min  kun helpo de iu
けられて、私を嬲らせらると見え	servisto.
た。」
亭主「わごりよは算の合はぬのみな	M: Vi ne  sukcesis  diveni  kaj  nun
らず、いろな事をおしやる。	kalumnias min.   Prenu la bloketojn
早う仕舞うて歸らしませ。」	kaj tuj foriru!
算置(算木を袋へ入れて仕舞ふ)「歸ら	D: Kial mi ne foriru! (Metas la aŭgur‐
いで何とするものでござる。」	bloketojn en la sakon.   Igui eniras
(居杭は舞臺へ出て、扇で亭主の肩	la scenejon,  per  ventumilo  batas
を打つ)	Mastron sur la ŝultro)
亭主「あ痛。やい算置。な	M: Aj, dolore!  Hej, divenisto, kial vi
ぜに科も無い者を打擲するぞ。」	batis min senkulpan!?
算置「何ぢや打擲。」	D: Kio? Mi batis?
亭主「いかにも」	M: Jes, vi batis min.
算置「某は算木を仕舞うて居つて、	D: Mi estis ĉi  tie  kaj  enmetis  la
それへ手もやりは致さぬ。」	bloketojn.  Kiel mi povus bati vin!
亭主「手もやらぬと。そちより外に	M: Vi estis tie?   Kiu batus min, se
誰があるものぢや」(居杭は算置の	ne vi!   (Igui batas Diveniston sur
肩を打つ)	la ŝultro)
算置「あ痛。なう申し。な	D: Aj, dolore! Aj,dolore! Mi demandas,
ぜに科も無い者を打擲召さるる。」	Sinjoro, kial vi batis min senkulpan!?
亭主「打擲。」	M: Kio? Mi batis?
算置「なか。」	D: Jes, vi batis min.
亭主「某は、それへ手もやりは致さ	M: Mi estis ĉi tie.   Kiel  mi  povus
ぬ。」	bati vin!
算置「手もやらぬと。こなたより外	D: Vi estis tie?   Kiu batus min,  se
に誰があるものでござる」(居杭は	ne vi!   (Igui kaptas Mastron je la
亭主の鼻と耳を持ち向うへ投げ倒す)	nazo kaj orelo kaj faligas lin)
亭主「あ痛。やい算置。な	M: Aj, dolore!  Hej, divenisto, kial vi
ぜに某をいろに嬲る。」	faligis min!?
算置「何ぢや嬲る。」	D: Kio? Mi faligis?
亭主「なか。」	M: Jes, vi faligis min.
算置「某は、それへ手もやりは致さ	D: Mi estis ĉi tie.   Kiel  mi  povus
ぬ。」	faligi vin!
亭主「手もやらぬと。そちより外に	M: Vi estis tie?   Kiu faligus min, se
誰があるものぢや。」   (居杭は	ne vi!  (Igui forĵetas Diveniston)
算置を投げる)
算置「あ痛。なう申し。な	D: Aj,  dolore!    Aj,  dolore!    Mi
ぜに某をいろに嬲らせらるる。」	demandas, Sinjoro, kial vi ĵetis min!?
亭主「某は、それへ手もやりは致さ	M: Mi estis ĉi tie.   Kiel  mi  povus
ぬ。」	ĵeti vin!
算置「手もやらぬと。こなたより外	D: Vi estis tie?    Kiu ĵetus min,  se
に誰があるものでござる。」	ne vi!
(居杭は兩人の膝を扇で二度叩き、	(Igui po dufoje batas  la  femurojn
橋掛りへ行く)	de ambaŭ kaj iras al PONTO)
亭主「あ痛。」	M: Aj, dolore!   Aj, dolore!
算置「あ痛。」	D: Aj, dolore!   Aj, dolore!
亭主「この上は堪忍がならぬ、弓矢	M: Mi jam ne indulgos vin. Vi ne for‐
八幡逃す事では無いぞ。」(と右の	iros sen puno! (Nudigas la dekstran
肩を脱ぎ、刀に手をかける)	ŝultron kaj kaptas tenilon de glavo)
算置「某も負くる事では無いぞ。」	D: Vi ne venkos min!  (Faras same)
(同じく刀に手をかける)
二人「いや。」	Ambaŭ: Hej, hej, hej!
(互に左手で相手の胸をつかみ、刀	(Per maldekstra  mano  kaptas  la
に手をかけ押し合ふ)	bruston kaj puŝiĝas reciproke sin)
居杭「さても面白い事かな。ま	I: Amuze! Kiel amuze!   Per ili  mi
だいろに嬲つて遊ばう。これ	ludu plu...    Ho, ve,  okazas vera
はいかな事、本の喧嘩になつたさ	batalo!
うな。(兩人の組み合つてゐるのに	(Igui ŝoviĝas inter la batalantojn kaj
手をかけ、頭巾を取る)  申し	formetas la kufon)   Hej,  Sinjoro,
居杭はこれに居りまする。。」	Igui estas ĉi tie.  Igui estas ĉi tie.
算置「これは何でござる。」	D: Kiu li estas?
亭主「尋ぬる居杭は、これでおりや	M: Jen Igui, la perdita!
る。」	(Igui forkuras tra PONTO)
二人「やいあの横着者。」	Ambaŭ: Kia kanajlo vi estas!
居杭「眞平許いて下されい。」	I: Pardonon, mi petas.
二人「某どもをたらいた。どちへ逃	Ambaŭ: Vi ja trompis nin.   Ĉiuj venu
ぐる。人は無いか。捕へてくれい。	kapti lin.   Ni ne pardonos vin!
やるまいぞ。」	(Ili Postkuras Igui)
(終わり)	(fino)